فاطمه هوشمند - استادیار، گروه مهندسی شیمی صنعتی، دانشگاه فنی و حرفه ای، تهران، ایران.
حمیده نکودری - کارشناسی ارشد، کارشناس آزمایشگاه، گروه آزمایشگاه، دفتر کنترل کیفیت آب و فاضلاب، شرکت TPWW، تهران، ایران.

انتشار پیوسته آلاینده های نوظهور به محیط های آبی، به معضلی جهانی تبدیل شده است. پایداری طولانی مدت داروهای (آلاینده­های نوظهور) تخلیه شده در فاضلاب حتی در مقادیر کم، یکی از مسائلی است که از لحاظ زیست محیطی پیامدهای بسیاری را در پی­دارد. بهبود تجهیزات آنالیز آزمایشگاهی و نیز روش های آزمون، شناسایی این داروها را با غلظت کم در محیط زیست امکان پذیر کرده است. برای این منظور در تحقیق پیش رو برای اندازه گیری میکروآلاینده های معمول و پراستفاده دیکلوفناک، ایبوپروفن، ناپروکسن و سبکس[۱] و میزان کاهش این داروها در سیستم تصفیه خانه های استان تهران (WP۱-۱۲) در دو دوره یک ساله از مرداد ۱۳۹۴ لغایت مرداد ۱۳۹۵ و سپس مرداد ۱۳۹۸ لغایت مرداد ۱۳۹۹ آزمایش های لازم انجام شد. محدودیت کمی[۲] برای دیکلوفناک، ایبوپروفن، ناپروکسن و سبکس به ترتیب در محدوده بین ۰۰۱/۰تا ۳۷ ، بین ۰۰۵/۰ تا ۵۲، بین ۰۰۱/۰ تا ۴۵ و بین ۰۰۵/۰ تا ۴۸ میکروگرم بر لیتر با استفاده از روش HPLC به دست آمد. مقدار باقی مانده متوسط این داروها در تمامی تصفیه خانه ها (WP۱-۱۲) بین ۴۶ الی ۲ درصد است که میانگین حذف متوسط ۷/۵۷ درصد را نشان می دهد که بیشترین مقدار برای تیرماه و بیشترین حذف مربوط به اسفندماه است. همچنین در تمامی تصفیه خانه های موردمطالعه، درصد حذف ایبوپروفن بیشتر از سبکس و درصد حذف دیکلوفناک از همه بیشتر و درصد حذف ناپروکسن از همه کمتر بوده است. تحلیل های آماری نشان از عدم بستگی معنادار بین فصل های مختلف و مقدار اندازه گیری شده برای این آلاینده ها دارد.   [۱]Celecoxib) Celebrex) [۲]  Limit Of Quality  

تصفیه خانه فاضلاب, ترکیبات دارویی, استخراج, HPLC