ویدا ورهرامی - دانشیار اقتصاد، دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهیدبهشتی
مانا حجتی - کارشناسی ارشد اقتصاد، دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهیدبهشتی

در این پژوهش، عوامل موثر بر توسعه مالی با تاکید بر رانت نفتی و کیفیت نهادی برای منتخبی از کشورهای صادرکننده نفت طی سال های ۲۰۱۸-۲۰۰۲ با روش داده های ترکیبی پویا GMM بررسی شده و بدین منظور از شاخص چندبعدی توسعه مالی صندوق بین المللی پول و شاخص حکمرانی خوب استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهند، رانت نفتی اثر منفی بر توسعه مالی، دسترسی موسسات و بازارهای مالی، عمق موسسات و بازارهای مالی، کارایی بازارهای مالی و اثر مثبت بر کارایی موسسات مالی دارد. کیفیت نهادی نیز اثر مثبت بر تمامی ابعاد توسعه مالی ازجمله توسعه موسسات و بازارها می گذارد. تورم رابطه معکوس با توسعه مالی، دسترسی و عمق موسسات مالی، عمق و کارایی بازارهای مالی و رابطه مستقیم با کارایی موسسات و دسترسی بازارهای مالی دارد. تولید ناخالص داخلی در کشورهای موردبررسی اثر منفی بر تمامی متغیرهای وابسته به جز کارایی موسسات مالی می گذارد و تراکم جمعیت بر همه متغیرهای وابسته به جز دسترسی و کارایی موسسات و کارایی بازارهای مالی اثر مثبت می گذارد. درنتیجه پیشنهاد می شود برای رسیدن به توسعه مالی، شاخص های حکمرانی بهبود یابد و با مدیریت صحیح منابع نفتی از اثر سوء آن جلوگیری شود.ی دارد. تولید ناخالص داخلی در کشورهای موردبررسی اثر منفی بر تمامی متغیرهای وابسته به جز کارایی موسسات مالی می گذارد و تراکم جمعیت بر همه متغیرهای وابسته به جز دسترسی و کارایی موسسات و کارایی بازارهای مالی اثر مثبت می گذارد. درنتیجه پیشنهاد می شود برای رسیدن به توسعه مالی، شاخص های حکمرانی بهبود یابد و با مدیریت صحیح منابع نفتی از اثر سوء آن جلوگیری شود.

توسعه مالی؛ رانت نفتی؛ حکمرانی خوب؛ نفت طبقه بندی JEL: E ۴۶, Q ۵۴, F۳۲, F۴۸