حسن هاشمی میناباد

رابطه تنگاتنگ زبان و فرهنگ به پدید آمدن مفهومی در خصوص واژه ها و عبارات و ترکیب هایی انجامیده که در ترجمه پژوهی از آن ها  با عنوان «عناصر فرهنگی» مختص به جامعه و زبان خاص یاد می شود. برگردان این واژگان به ویژه در متون ادبی و شعر همواره مشکلاتی را پیش پای مترجمان گذاشته که برای انتقال آنها به تمهیداتی دست زده و از راهبردها و فنونی بهره برده اند و ترجمه پژوهان شیوه هایی را پیشنهاد داده اند. مولینا و آلبیر (۲۰۰۲)  ضمن مرور پژوهش هایی که در این زمینه صورت گرفته، هجده راهبرد را مطرح کرده اند که مبنای نظری پژوهش حاضر بوده است. در مقاله حاضر، عناصر فرهنگی کتاب  داستانهای شهر جنگی نوشته حبیب احمدزاده (۱۳۹۰) و ترجمه پل اسپراکمن (۲۰۱۰) استخراج شده و راهبردهای مورد استفاده مترجم در برگردان آن ها بر اساس الگوی مولینا و آلبیر بررسی شده است. تعمیم و معادل جاافتاده پرکاربردترین راهبرد اسپراکمن است و موارد ترجمه غلط و حذف عناصر فرهنگی چندان کم نیست. مطالعاتی از این دست به بهبود کار مترجمان و ترجمه آموزان و نظریه پردازی ترجمه پژوهان می تواند یاری برساند.  

ترجمه پژوهی, ترجمه عناصر فرهنگی, راهبردهای ترجمه, داستانهای شهر جنگی, حبیب احمدزاده, پل اسپراکمن