مسلم انصاری نسب - دانشگاه ولی عصر(عج) رفسنجان، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، گروه اقتصاد
نجمه بیدمال - دانشگاه ولی عصر(عج) رفسنجان، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، گروه اقتصاد

زمینه و هدف: در بین گازهای گلخانه ای به دلیل اینکه گاز CO۲ بیشترین نقش را داشته بنابراین اثر آن بر شاخص های سلامت مانند امید به زندگی حائز اهمیت است. از این رو یکی از چالش های مهم بخش سلامت کشورها، اثر انتشار آلاینده های محیطی به ویژه گاز CO۲ بر امید به زندگی مردان و زنان است. روش بررسی: این مطالعه توصیفی-تحلیلی و کاربردی با رویکرد اقتصاد سلامت است. این مقاله به بررسی اثر انتشار آلاینده ها مخصوصا CO۲، درآمد سرانه، نرخ مرگ ومیر و نرخ تولد به تفکیک بر امید به زندگی ایرانیان پرداخته است. این تحلیل با استفاده از رگرسیون کوانتیل در نرم افزار EViews۱۰ برای دوره زمانی ۱۹۶۰ تا ۲۰۱۹ انجام گرفته است. در این مطالعه ابتدا اثر انتشار آلاینده ها بر امید به زندگی کل ایرانیان محاسبه شده است. سپس اثر CO۲ بر امید زندگی زنان و مردان ایرانی در چندک های مختلف برآورد شده است. یافته ها: یافته ­های این پژوهش نشان داد که اثر انتشار گاز کربن دی اکسید سرانه بر امید به زندگی کل (۰/۱۳۳-)  بوده و اثر انتشار این آلاینده بر امید به زندگی مردان (۰/۱۷۰-) و زنان (۰/۱۲۷-) هر دو منفی و معنی دار برآورد شده است به نحوی که این اثر بر امید به زندگی مردان ۰/۴۳ درصد بیش از زنان بوده است. همچنین اثر مرگ ومیر بر امید به زندگی منفی بوده و اثر درآمد سرانه بر امید به زندگی مثبت بوده است. همچنین نرخ تولد بر امید به زندگی زنان اثری مثبت داشته درحالی که بر مردان اثری منفی داشته است. نتیجه ­گیری: نتایج این پژوهش به خوبی نشان داد انتشار CO۲ بر امید به زندگی کل، مردان و زنان اثری منفی داشته است. لذا برای افزایش امید به زندگی در کشور ایران باید به کنترل انتشار آلاینده ها مخصوصا CO۲  پرداخته شود. بنابراین این نتایج می ­تواند به تصمیم سازان و سیاست­ گذاران کلان کشور جهت کنترل آلاینده های محیطی برای افزایش امید به زندگی کمک مناسبی نماید.  

Carbon dioxide emission, Life expectancy, Health economics, Quantile regression, انتشار دی اکسید کربن, امید به زندگی, اقتصاد سلامت, رگرسیون کوانتیل