داود گوگانی - دانشجوی دکتری برنامه ریزی درسی، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران
علی ایمان زاده - دانشیار گروه علوم تربیتی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
شهرام رنجدوست - استادیار برنامه ریزی درسی، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی ، مرند، ایران

پژوهش حاضر به منظور طراحی و اثربخشی آموزش مطالعات اجتماعی براساس الگوی IPARD بر مهارت های یادگیری خدمت محور در دانش آموزان دوره متوسطه اول صورت پذیرفته است. پژوهش حاضر یک پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون همراه با گروه گواه است. جامعه پژوهش، کلیه دانش آموزان دختر مدارس دولتی شهر تبریز بودند که ۳۰ نفر از کودکان دختر مدارس دوره متوسطه اول شهر تبریز به صورت روش نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی (۱۵ نفر) و کنترل (۱۵ نفر) جایگزین شدند. دانش آموزان گروه آزمایش براساس روش یادگیری خدمت محور و دانش آموزان گروه گواه براساس روش سنتی آموزش داده شدند. از ابزار پرسشنامه پژوهشگرساخته یادگیری خدمات رسانی به عنوان پیش آزمون پس آزمون در این پژوهش استفاده شد. از هر دو گروه پیش آزمون یادگیری خدمت رسانی گرفته شد. آلفای کرونباخ محاسبه شده در این پرسشنامه ۷۹/۰ است. روایی پرسشنامه نیز ازطریق نظر متخصصین احراز شد. برنامه آموزشی طراحی شده به عنوان متغیر مستقل در ۱۱ جلسه (هفته ای ۲ جلسه) بر روی آنها اجرا شد. سپس بعد از دریافت محتوای آموزشی طراحی شده براساس الگوی آیپارد بر روی گروه آزمایش، از هر دو گروه پس از ۲۴ ساعت، دوباره پس آزمون یادگیری خدمت محور گرفته شد و درنهایت، داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس و در نرم افزار SPSS نسخه ۱۳ تحلیل شد. در روش اجرای برنامه آموزش محتوا از روش متناسب با الگوی آیپارد استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد آموزش برنامه درسی مطالعات اجتماعی خدمت محور طراحی شده براساس الگوی IPARD بر نمرات یادگیری خدمت محور دانش آموزان اثربخش بوده است و دانش آموزان نسبت به برنامه درسی سنتی در تمام مولفه های یادگیری خدمت رسانی عملکرد بهتری از خود نشان دادند.

مطالعات اجتماعی, الگوی آیپارد, یادگیری خدمت محور, دوره متوسطه اول