امیر مازیار - استادیار دانشگاه هنر ، تهران، ایران.

نظریه رویاهای رسولانه که آخرین نظریه عبدالکریم سروش در باب وحی و قرآن محسوب می شود، تکمیل کننده برنامه ای است که وی از چند دهه پیش در جهت تدوین الاهیاتی سازگار با عقلانیت انتقادی آغاز کرد. در بطن این دیدگاه نظریه ای درباب زبان دین وجود دارد که می توان آن را «زبان رویایی دین» خواند. در این مقاله پس از مشخص کردن جایگاه نظریه رویاهای رسولانه در نظام فکری سروش و جایگاه بحث زبان دین در آن، به «زبان رویایی دین» پرداخته شده است و در نهایت نشان داده شده است که از نظر صاحب نظریه، زبان رویایی، قسمی از زبان استعاری مطابق با دیدگاه های فلسفی و زبان شناختی جدید به استعاره است. بر این مبنا سرشت استعاری زبان رویایی دین نه تنها تقلیل دهنده جایگاه شناختی و قدسی متن دینی نیست، بلکه می تواند توجیهی برای این ادعا فراهم آورد که متن دینی در مقام متنی استعاری منبعی یگانه و بی بدیل و تحویل ناپذیر برای شناخت است؛ و «ظواهر نص» بی آنکه به ورطه نص گرایی یا عقل ستیزی درافتیم، داری اصالت و اعتبار و تقدس اند.

رویا, استعاره, زبان قرآن, عبدالکریم سروش, رویاهای رسولانه