سجاد سپهر - دانشجوی کارشناسی ارشد ژئوتکنیک، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان
احد اوریا - استادیار دانشکده فنی دانشگاه محقق اردبیلی

یکی از عوامل اصلی درطراحی وساخت ایمن دیوارهای حائل، شناخت کمی و کیفی فشار وارد به دیوار است. مدل های آزمایشی و تحلیلی بسیاری برای تخمین فشار خاک ارائه شده است. نظرها و توصیه های مختلفی درباره نحوه توزیع و نقطه اثر فشار خاک وجود دارد، اما تغییر مکان ومیزان آن در روابط ارائه شده در نظر گرفته نشده است. روشهای معمول برای تحلیل فشار جانبی خاک روی دیوار های حائل عمدتاً براساستئوری حالات حدی خمیری رانکین یا کولمب استوار است. وقتی که هدف تعیین فشار جانبی روی دیوار برای یک میزان تغییر مکان مشخص یا بصورت تابعی از تغییر مکان باشد، از این روشها نمی توان استفاده کرد. در این مقاله روشی تقریبی برای تحلیل فشار جانبی روی دیوارهای حائلدر شرایط اکتیو و پسیو ارائه می شود که با استفاده از این روش می توان فشار وارد بر دیوار و نحوه توزیع آن را برای مقادیر مختلف تغییر مکان دیوار تعیین کرد. در این روش توده خاک پشت دیوار با یک سری المانهای نواری جایگزین شده و رفتار این المانها بصورت الاستوپلاستیک بامعیار گسیختگی موهر کولمب فرض شده است. طول این نوار ها براساس تئوری حالات حدی خمیری تعیین شده اند. با استفاده از این روش برای مدهای مختلف جابجائی دیوار، می توان نحوه توزیع فشار وارد بر دیوار را قبل و بعد از رسیدن به حالت خمیری ونیز نقطه اثر برآیند فشار خاک را تعیین نمود. همچنین با استفاده از این روش میزان تنش در هر عمق براساس تغییر مکان دیوار درآن عمق تعیین می شود. نتایج روش ارائه شده با نتایج بدست آمده از تحلیلهای المان محدود مقایسه شده است. مقایسه این نتایج درستی روش ارائه شده را نشان می دهد

فشار جانبی خاک، دیوار حائل، تغییرمکان، معیار موهر کولمب، نحوه توزیع فشارجانبی خاک