علیرضا کریمی - کارشناس عمران، شهرداری شیراز
احمد مدبر - ارشد برنامه ریزی شهری (دانشگاه کردستان)

تناقض بین رشد اقتصادی و حفظ محیطزیست، رویارویی شهروند فرا مدرن با شهر عصر صنعتی (مدرن) و عدم توانایی پاسخگویی به نیازهای شهروندان عصر حاضر منظر به مطرحشدن رویکرد شهر هوشمند پایدار شد که به کمک فناوری اطلاعات و ارتباطات ازجمله اینترنت به دنبال حل مسائل مطروحه است. این مقاله ضمن معرفی رویکرد شهر هوشمند به عنوان نقطه مقابل رویکردهای ندولیبرال محور، خواستگاه پیدایش، تکامل، ابعاد، مولفه ها، شاخصها و تفاوتهای این رویکرد را با رویکردهای مشابه ازجمله توسعه پایدار و شهر هوشمند را موردبررسی قرار داده است. این پژوهش به لحاظ هدف بنیادی نظری و به لحاظ ماهیت و روش توصیفی-تحلیلی است . هدف کلی این پژوهش ارائه یک پایه و اساس برای تحقیقات درزمینه شهرهوشمند ا ست. درواقع به دنبال تبیین نظری مفهوم، معانی، ابعاد، مشخصه ها، شاخصها، باورهای متعارف و چالشهای پیش روی شهرهوشمند پایدار از طریق تحلیل عمیق و ژرف ادبیات مرتبط در این حوزه با به بحث گذا شتن این مفهوم ا ست. نتایج پژوهش نشان میدهد که اگرچه تعاریف ثابت و مشخصی در مورد شهر هوشمند پایدار وجود ندارد، اما توافق اصولی بر اهداف نهایی آن، رسیده به توسعه پایدار وجود دارد. به علاوه معنای یک شهر هوشمند پایدار چندوجهی است، نکته کلیدی این ا ست که شهرها باید پا سخگوی تغییرات زمینه ای که در آن عمل میکنند باشند و اینکه چه چیزی باید به عنوان هوشمند در نظر گرفته شود بستگی به شرایط زمینه ای متنوع (متن و بستر) از قبیل سیستم سیا سی شرایط جغرافیایی و انتشار فناوری دارد. درواقع راه حل دستابی به شهرهای هوشمند پایدار به سادگی نمیتواند کپی شود و نیازمند این است که ارزش آنها برای زمینه های مختلف مورد ارزیابی قرار گیرد.

شهر هوشمند/ توسعه پایدار/ شهر هوشمند پایدار