سیدمحمدرضا تقوی - کارشناسی ارشد زمین شناسی زیست محیطی دانشگاه پیام نور تفت

با توجه به صنعتی بودن ناحیه اصفهان و وجود زه آبهای اسیدی تولید شده در معادن و دپوی باطله های معدنی مجتمع ایرانکوه اصفهان و وجود لایه ها و تشکیلات مارنی (از نظر زمین شناسی ) موجود در اطراف مجتمع ایرانکوه که دارای قابلیت نفوذ بالایی میباشند، موجب میگردد زه آبهای تولید شده موجبات آزاد سازی عناصر فلزی سنگین از قبیل سرب، روی، کادمیوم، نیکل و ... فراهم آورد که اثرات سوئی بر روی محیط زیست اطراف طبیعتاو آب رودخانه اصلی شهر (زاینده رود) خواهند داشت. بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر پراکندگی عناصر سرب و روی معدن ایرانکوه بر آلودگی ریست محیطی نواحی اطراف و شهر اصفهان صورت پذیرفته است.پژوهش حاضر از نوع مطالعات توصیفی- مقطعی است که در منطقه جنوب غربی استان اصفهان با تعداد ۱۰۰ نمونه انجام گرفته است. نمونه برداری در ابتدا به صورت تصادفی بر روی یک شبکه منظم با فاصله ۳ کیلومتر به عمق ۱۰-۰ سانتیمتر صورت پذیرفته و با نزدیک شدن به معدن سرب و روی و یا شهرکهای مسکونی، فاصله نمونه برداریها تا حدود ۵۰ متر کاهش یافته است. غلظت سرب و روی به روش هضم نمونه ها با مخلوط اسید نیتریک و اسید کلریدریک با کمک دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شده و وضعیت پراکندگی فلزات سنگین با استفاده از روش زمین آمار مورد بررسی قرار گرفت.بر اساس یافته های پژوهش بیشترین و کمترین غلظت سرب و روی به ترتیب در اطراف مجتمع ایرانکوه و شهرک سپاهان شهر اصفهان به ترتیب با مقدار بالای ۳۰۰ و زیر ۲۰۰ میلیگرم بر کیلوگرم مشاهده شد. مقدار غلظت روی و سرب در اطراف شهر بهارستان و پارک جنگلی صفه عددی زیر حد استاندارد را نشان میدهد. بیشترین و کمترین فاکتور عامل آلودگی سرب و روی (CF) نیز در اطراف مجتمع ایرانکوه و شهرک سپاهان شهر اصفهان به ترتیب با مقادیر بالای ۶ و زیر ۳ مشاهده شد.

معدن ایرانکوه، فلزات سنگین، شاخص آلودگی، زمین آمار.