عاطفه شاهمحمدی - Master of science, University of Zanjan
علی بیات - Assistant professor, University of Zanjan
سعید مشهدی زاده ملکی - Ph.D. student, University of Esfahan

یکی از مهم­ترین مشکلات شهرهای بزرگ آلودگی هوا است که می­تواند برای سلامت انسان­ها و محیط ­زیست زیان­آور باشد. اصفهان نیز یکی از شهر­های آلوده ایران است. موقعیت جغرافیایی آن، سرعت کم باد­، فعالیت­های صنعتی، حمل ­و نقل، کشاورزی و دیگر فعالیت­های انسانی شرایط بحرانی آلودگی هوا را برای این شهر ایجاد کرده است. دی­اکسید نیتروژن، یکی از آلاینده­های مهم آلودگی هوا است که با استفاده از ایستگاه­های زمینی و اندازه­گیری­های ماهواره­ای پایش می­شود. در این مقاله از داده های روزانه دی­اکسید نیتروژن سنجنده امی، باد و دمای سطحی ایستگاه هواشناسی اصفهان بین بازه زمانی اکتبر ۲۰۰۴ تا می ۲۰۱۶ استفاده شده است. مقدار میانگین دی­اکسید نیتروژن در بازه اندازه­گیری شده ۱۰۱۵ ۴۳/۶ مولکول بر سانتی متر مربع می­باشد. بیشترین مقدار دی­اکسید نیتروژن ۱۰۱۵ ۷۸/۱۴ مولکول بر سانتی متر مربع در دسامبر و کمترین مقدار آن ۱۰۱۵ ۹۳/۶ مولکول بر سانتی متر مربع در جولای مشاهده شد. انحراف معیار فصل زمستان، ۱۰۱۵ ۹۷/۵ مولکول بر سانتی متر مربع، بیشتر از فصل تابستان، ۱۰۱۵ ۶۶/۱ مولکول بر سانتی متر مربع است. ضریب همبستگی دی­اکسید نیتروژن با باد و دما به ترتیب برابر۴۱/۰- و ۵۴/۰-  آمد که نشان دهنده اهمیت بیشتر دما در تغییرات دی­اکسید نیتروژن می­باشد. پس از تشکیل سری زمانی میانگین ماهانه دی اکسید نیتروژن با استفاده از آنالیز طیفی کمترین مربعات دوره های تناوب معنی دار شناخته شدند. این دوره های تناوب معنی دار از سری زمانی حذف شده و با برازش خطی بر روی سری زمانی باقیمانده، روند محاسبه شده است. روند دی اکسید نیتروژن برای اصفهان برابر ۱۰۱۴ ۶۲/۱ مولکول بر سانتی متر مربع در هر سال بدست آمد که در سطح اطمینان ۹۵ درصد معنی دار است.

Air Pollution, Nitrogen Dioxide, Spectral analysis of least squares, OMI Sensor, Wind, Temperature, Isfahan, آلودگی هوا, دی اکسید نیتروژن, آنالیز طیفی کمترین مربعات, سنجنده امی, اصفهان