مرتضی پیری - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل
محمد ناصحی - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار، سمنان
نگار حیدری - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم دارویی
مریم السادات شاهین - دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر ری و عضو باشگاه پژوهشگران جوان
محمد رضا زرین دست - گروه فارماکولوژی، دانشکده پزشکی و مرکز ملی مطالعات اعتیاد، دانشگاه علوم پزشکی تهران

مقدمه و هدف: انتقال پیام­های تحریکی از طریق گیرنده­های گلوتاماتی برای اعمال شناختی نظیر یادگیری و اضطراب حیاتی است. در مطالعه حاضر، نقش گیرنده­های کولینرژیک موسکارینی هیپوکامپ پشتی در رفتار شبه اضطرابی القاءشده با مهارگیرنده­های NMDA  بررسی شده­است. مواد و روش کار: در این مطالعه تجربی از ۱۰۵  سر موش صحرایی نر با وزن تقریبی   ۲۰۰ تا ۲۵۰ گرم استفاده شد. حیوان­ها پس از بیهوشی در دستگاه استریوتاکسی قرارگرفتند و کانول­گذاری دوطرفه در ناحیه CA۱ هیپوکامپ پشتی انجام شد. بعد از طی دوره بهبودی هفت روزه، آزمون رفتاری با استفاده از ماز بعلاوه­ای شکل مرتفع انجام­گرفت آنالیز واریانس یک­طرفه (ANOVA)  و به دنبال آن تست توکی، داده­ها را تجزیه­وتحلیل­ کردند.  نتایج: یافته­های ما نشان­می­دهند که تزریق MK۸۰۱ (دو میکروگرم بر موش) و اسکوپولامین (چهار میکروگرم بر موش)  به داخل ناحیه CA۱ هریک به تنهایی،  درصد حضور در بازوی باز و درصد ورود به بازوی باز را افزایش ­می­دهد، اما فعالیت حرکتی را تغییر­نمی­دهد؛ از طرف دیگر ، به­کاربردن دوزهای  غیر موثر اسکوپولامین با دوز غیر موثر MK۸۰۱ فعالیت حرکتی را تغییرنمی­دهد، اما درصد حضور در بازوی باز و درصد ورود به بازوی باز را افزایش­می­دهد. نتیجه گیری: این یافته­ها نشان­می­دهند که نه تنها هر دو گیرنده NMDA و گیرنده های موسکارینی استیل کولین در تعدیل اضطراب در هیپوکامپ پشتی موش صحرایی نقش دارند، بلکه بین آنها یک برهمکنش پیچیده نیز وجوددارد.

گیرنده های NMDA, گیرنده های موسکارینی استیل کولین, هیپوکامپ پشتی, اضطراب, موش صحرایی