فاطمه کفاش بازاری - دانشجو کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد
محمد اجزاءشکوهی - استاد گروه جغرافیا دانشگاه فردوسی مشهد
محمدرحیم رهنما - استاد گروه جغرافیا دانشگاه فردوسی مشهد

زیست پذیری مفهومی تازه می باشد که راهبردهای آن به منظور رفع مشکلات کنونی شهرها کاربری می باشد. مداخلات شهری با هدف توسعه مجدد زمین و استفاده از پتانسیل مناطقی که عملکرد، کالبد و یا هر دو آنها را از دست داده اند، انجام می پذیرد. بنابراین لازم است تا مناطقی که شرایط زندگی و زیست پذیری در آنها به پایین ترین حد ممکن رسیده است، برای توسعه انتخاب شود. محدوده مجد مشهد با توجه به دارای بودن بافت فرسوده در سال های اخیر دچار تغییر و تحولاتی در اثر مداخلات شهری شامل احداث برج های اداری-تجاری و بازگشایی معبر، شده است. محدوده هدف مداخلات مذکور، قسمت شمالی بوده که این پژوهش به دنبال بررسی دلیل انتخاب آن نسبت به محدوده جنوبی مجد می باشد. بنابراین با استفاده از روش دلفی، مولفه های زیست پذیری با توجه به شرایط زمانی و مکانی انتخاب شده اند ودر قالب ماتریس های اولویت بندی در اختیارمتخصصین قرار گرفته است. تعداد ۷ نفر از متخصصین و اساتید با روش گلوله برفی تعیین شده و با استفاده از نظرات آن ها شاخص و ابعاد زیست پذیری وزن دهی شده اند. در بین ابعاد بالاترین رتبه به عامل اقتصادی و در بین شاخص ها بیشترین امتیاز به شاخص تفاوت قیمت زمین و مسکن تعلق گرفته است. نتایج نشان می دهد که در بعد اقتصادی و کالبدی، محدوده شمالی وضعیت بهتری نسبت به محدوده جنوبی داشته و در بعد زیست محیطی و اجتماعی، محدوده جنوبی زیست پذیری بالاتری نسبت به محدوده جنوبی دارد. نقشه نهایی زیست پذیری محدوده نیز نشندهنده بالاتر بودن میزان زیست پذیری محدوده شمالی می باشد. با مقایسه نتیجه تحقیق با هدف مداخلات شهری این نتیجه حاصل می شود که در انتخاب محدوده هدف این محدوده عامل دیگری موثر در تصمیم گیری نبوده و یا مداخلات انجام شده هدف دیگری را دنبال می کرده است که با شرایط محدوده شمالی سازگار بوده است.

مداخلات شهری، محدوده مجد، اولویت بندی، تلفیق، زیست پذیری