بهناز میری - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری، گروه معماری و شهرسازی، موسسه آموزش عالی غیرانتفاعی جهاد دانشگاهی کرمانشاه، کرمانشاه ایران
احمد طهماسبی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری، گروه معماری و شهرسازی، موسسه آموزش عالی غیرانتفاعی جهاد دانشگاهی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران
سونیا امجدیان - دکتری معماری، استاد دانشگاه، گروه معماری و شهرسازی، موسسه آموزش عالی غیرانتفاعی جهاد دانشگاهی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران

خانه های سنتی مهم ترین مکان برای نشان دادن سبک زندگی درگذشته هستند. معماری سنتی فضای مادی و معنوی بشر را به گونه ای فراهم می کند که از خلوص و صمیمت، تعادل و آرامش برخوردار باشد. امروزه درشهرکرمانشاه چندین خانه شاخص تاریخی وجود دارد، سرعت تغییرات در بافت کهن شهرها، تحولات کالبدی مسکن شهری و سیاست های تابع آن، ما را با نحوه نگرش و نوع برخورد با آن مواجه کرده همچنین ثبت و ضبط الگوهای معماری پیشین را ضرورت بخشیده و در شناخت هر چه بیشتر هویت بومی نیز موثر می باشد. نمونه های موردی از ایوان خانه هایی از شهر کرمانشاه در دوره قاجار که دارای خانه های درون گرا می باشد موردبررسی قرارگرفته است زیرا بیشتر نمونه ها از این عصر باقی مانده و غنی است. ایوان به عنوان یکی از عناصر پایدار معماری ایرانی فضایی است مسقف که از سه طرف بسته و از جلو به حیاطی گشوده شده و در ترکیب با فضاهای باز و فضاهای زیستی بسته به عنوان فضایی نیمه باز پوشیده ایفای نقش می کند. ایوان خانه های سنتی که کاربری های چندمنظوره ای دارد و فضای کاربردی و آرامش بخشی را در ساختمان ایجاد می کند. ایوان ها فضای نیمه باز جلوی اتاق ها می باشند که نماهای باارزشی را در اطراف حیاط ها ایجاد می کردند و ازلحاظ اقلیمی و ایجاد تعادل آب وهوایی نیز بسیار قابل توجه اند. مقاله حاضر که به روش کتابخانه ای، تحقیقات میدانی و اسناد تصویری - توصیفی - تحقیقی تهیه شده است، منابع و اسناد به صورت تحلیل استدلال منطقی، کتابخانه ای، میدانی به بررسی ویژگی های ایوان ازنظر ساختاری می پردازد. ابتدا به شناخت ریشه های این فضا به لحاظ معنایی پرداخته و همچنین تاریخچه آن بررسی شده است. معماری سنتی شهر کرمانشاه با ذکر نمونه های موردی، نشان می دهد که ایوان در این خانه ها در نوع. بررسی هندسه در ایوان های موردمطالعه نشان می دهد که بیشترین هندسه به کار گرفته شده، مستطیل طلایی و مربع است. همچنین ویژگی های مشابه ایوان ها بررسی شده که می تواند الگویی برای مسکن های امروزی باشد.

معماری، ایوان، خانه، خانه های سنتی، قاجار، کرمانشاه