میلاد تقی پور - کارشناس ارشد مهندسی معماری،گروه معماری، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
مجتبی پوراحمدی - استادیار گروه معماری، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

بیمارستان کودکان از جمله محیط هایی است که به دلیل فعالیت هایی که در آن به وقوع می پیوندد، به عنوان محیطی پرتنش شناخته می شود و تاثیر فراوانی در سلامت روان دارد. بیماران در محیط بیمارستان به دلیل مشکلاتی که بیماری ایجاد می کند از فعالیت های روزمره اجتماعی خود دور بوده و نگران سلامتی خود هستند که مجموعه این عوامل، باعث ایجاد ترس و اضطراب در کودک می شود. اضطراب بیش از حد، روند درمان را مختل کرده و باعث بروز رفتارهای پرخاشگرانه و احساسات منفی نسبت به کادر درمان می شود. این استرس در کودکان به دلیل ناشناخته بودن محیط، بیش از بزرگسالان خود را نشان می دهد و آثار آن بعدها همچنان ادامه پیدا کند و می تواند با تبدیل شدن ترس از بیمارستان به ترس از بیماری، آمادگی روحی کودک را برای غلبه بر بیماری تحت تاثیر قرار دهد تا جایی که حتی دیدن محیط بیمارستان برای کودک سبب ترس شود. یکی از رویکردهایی که برای غلبه بر ترس و کاهش استرس کودکان و خانواده ها در سال های اخیر ارائه شده است، رویکرد مراقبت خانواده محور است. این رویکرد بر این اصل استوار است که باید ارتباط مناسبی میان خانواده، کودکان و پرستاران در بیمارستان کودکان برقرار شود و خانواده ها در مراقبت از کودکان در بیمارستان مشارکت داشته باشند تا با حضور خانواده ها در کنار فرزندشان، هم استرس آن ها کاهش یابد و هم با مشارکت در روند درمان، ارتباط مناسب میان خانواده ها و پرستاران برقرار شود. حضور مداوم خانواده ها بر معماری و فضاهای بیمارستان کودکان تاثیرگذار است و وظیفه معماری این است که بتواند علاوه بر رفع نیازهای فضایی کودکان در بیمارستان کودکان، نیازهای خانواده ها را نیز برطرف کند.

بیمارستان کودکان، مراقبت خانواده محور، حضور خانواده ها در محیط بیمارستان، کاهش استرس.