حسین ابراهیمی فرسنگی - استادیار گروه عمران دانشگاه باهنر کرمان
عباداله کاوسی - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه

مهاربندهای واگرا به دلیل تطابق با نیازهای معماری در دهانه های مهاربندی شده رواج یافته اند.اما تعداد پیکربندی های به کار رفته برای این نوع مهاربندها، به دلیل عملکرد ضعیف اتصالات تیر پیوند به ستون محدود است. عملکرد ضعیف اتصالات تیر پیوند به ستون، منجر به مقررات لرزه ایبرای تایید کیفیت (آزمایش تجربی) این اتصالات قبل از طراحی شده است، که مسائل اقتصادی مربوط به این نوع مهاربندها را تحت تاثیر AISC قرار می دهد. همچنین تعمیر آسیب های وارده به تیر پیوند، نیازمند تعمیر کل تیر است که این امر صرف زمان وهزینه ی زیادی را در پی دارد. از این رو روش های اقتصادی برای بهبود عملکرد اتصال تیر پیوند به ستون لازم است. همچنیین یک سیستم مهاربندی جدید و پیشرفته تر لازم است که ضمن تطابق با نیازهای معماری، آسیب های وارده به قاب را محدود و تعمیر ناحیه آسیب دیده را آسان تر سازد. قاب های مهاربند ی شده ی کمانش ناپذیر با پیکربندی واگرا، ضمن برطرف نمودن ضعف اتصالات در سیستم های پیشین، با نیازهای معماری نیز، مطابقت دارد. این مقاله براساس یافته های دکتر Gary S. Prinz در سال 2010 استوار می باشد که برای اولین بار، مهاربندهای کمانش ناپذیر با پیکربندی واگرا را به کار گرفت و مزایای سازه ای آن را اثبات نمود. از آنجا که تاکنون آیین نامه ی قابل اعتمادی برای طراحی این نوع سازه ها تدوین نشده است مدل های مورد استفاده، براساس روش تشریح شده توسط ایشان طراحی و سپس با کمک نرم افزارOpensees مورد بررسی قرار گرفته اند. در این مقاله اثر برخی از پارامترهای مؤثر در ضریب اصلاح پاسخ مثل ارتفاع سازه بررسی شده و ضریب اصلاح پاسخ لرزه ای برای قاب های مهاربندی شده ی مقاوم در برابر کمانش با پیکربندی واگرا محاسبه شده است. وصل ه های شکل پذیر تیرها و مهاربندهای کمانش ناپذیر، آمیخته با پیکربندی واگرا با انتقال مکانیزم غیرالاستیک به درون مهاربند و ایجاد مفصل هایی درون تیر برای تطبیق با تغییرشکل های بزرگ، می تواند آسیب های واردهبه قاب را محدود کرده و شکل پذیری را بهبود بخشد[ 1]. در این مقاله ضریب اصلاح پاسخ، شکل پذیری و اضافه مقاومت بادبندهای کمانش ناپذیر با پیکربندی واگرا ارزیابی می شود. برای این منظور قا ب هایی با تعداد طبقات مختلف و مهاربند های کمانش ناپذیر با پیکربندی واگرا در نظر گرفته شده است. آنالیز پوش آور استاتیکی، آنالیز دینامیکی افزاینده غیرخطی و آنالیز دینامیکی خطی با استفاده از نرم افزارOpensees انجام شده است.

ضریب اصلاح پاسخ، ضریب اضافه مقاومت، ضریب شکل پذیری، مهاربندهای کمانش ناپذیر واگرا