کیومرث ایراندوست - دانشیار گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه کردستان-
سمیه کریمی - کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه کردستان-

امروزه عمدتا شهرها و جوامع سکونتگاهی در مکان هایی ایجاد یا بنا شده اند که به لحاظ مخاطرات طبیعی در معرض وقوع انواع سوانح طبیعی و یا به دلیل پیشرفت های تکنولوژی در معرض انواع سوانح انسان ساخت هستند و در سراسر جهان جوامع به طور فزاینده از بلایا ناشی از خطرات طبیعی و رویداد های ساخته دست بشر متاثر می شوند. افزایش تاب آوری شهر ها در برابر بلایا طبیعی به ویژه زمین لرزه ها به میزان زیادی در کاهش این خسارات و همچنین زمان بهبودی جوامع موثر است. تاب آوری شهری یک مفهوم نسبتا جدید در مطالعات شهری و شهرسازی است و برنامه ریزی شهری نقش حیاتی در شکل گیری شهرهای انعطاف پذیر دارد که برای تحقق این فعالیت برنامه ریزی استراتژیک در جهت کالبد شهری برای انطباق موضوع، ضروری است. پژوهش حاضراز لحاظ ماهیت کاربردی است و با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی، با هدف شناسایی شاخص ها و عوامل موثر بر تاب آوری کالبدی به سنجش و مقایسه معیارهای کیفیت، نوع مصالح، قدمت، تعداد طبقات و دانه بندی در محله حاجی آباد شهر سنندج به عنوان یکی از سکونتگاه های غیررسمی پرداخته است. این پژوهش با بهره گیری از مدل سوآرا به وزن دهی شاخص های کالبدی پرداخته و در نهایت جهت امتیاز دهی و تهیه نقشه ها از نرم افزار GISاستفاده شده است، که نتایج حاصله نشان می دهد که شاخص کیفیت ابنیه و نوع مصالح بیشترین تاثیررا در افزایش تاب آوری کالبدی در برابر زلزله محله حاجی آباد دارند.

تاب آوری کالبدی، سکونتگاه های غیررسمی، مخاطرات طبیعی، محله حاجی آباد سنندج، مدل سوآرا