مائده زارعی - کارشناس ارشد رشته ارتباط تصویری دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران
هانیه شیخی نارانی - دکترای باستان شناسی (دوران اسلامی)، مدرس دانشگاه علوم و تحقیقات تهران و دانشگاه هنر و معماری تهران، استادیار گروه گرافیک موسسه آموزش عالی رسام، کرج

هفت اورنگ جامی نسخه ارزشمند و مصور دوره صفوی که اکنون در گالری فری یر (واشنگتن دی سی) نگهداری می شود از شاهکارهای نگارگری ایران به شمار می آید که در زمان سلطنت شاه طهماسب در کارگاه ابراهیم میرزا؛ حاکم مشهدکتابت شده است. هر یک از نقاشی های این کتاب مملو از رنگ های ناب و خیره کننده است که در این میان رنگ طلایی به شکلی متفاوت جلوه می کند. هدف اصلی در این بحث آشنایی با رنگ طلایی و ارائه دقیقی از کاربرد این رنگ در نگارگری اسلامی-ایرانی با محوریت هفت اورنگ جامی است که به آن بپردازد و تحلیل و بررسی کند. این پژوهش به دنبال پاسخ به این سوالات اساسی است که در هفت اورنگ جامی رنگ طلایی در چه مواردی کاربرد داشته است و آیا رنگ طلایی حاوی مفاهیم زیبایی شناسانه، نمادین است و اثبات این فرضیه است که در اکثر نگاره ها رنگ طلایی مفهوم مادی و تزئینی نداشته بلکه معنای باطنی و نمادین دارد و اغلب هنرمندان بر اساس تفکر و بینش از رنگ طلایی برای به تصویر کشیدن دنیای مثالی بهره برده اند. روش تحقیق مقاله حاضر تاریخی، توصیفی، تحلیلی و جمع آوری منابع، مدارک و تصاویر به شیوه کتابخانه ای و مشاهده ای است. نتایج تحقیق ضمن تایید فرضیه فوق بیان می کند که استفاده از رنگ طلایی صرفا جنبه تزئینی نداشته بلکه دارای مفاهیم نمادین است و همچنین سرچشمه کاربرد آن به تمدن های کهن تاریخ می رسد که هر کدام معنا و قداست خاصی برای آن قائل بودند.

هفت اورنگ جامی، رنگ طلایی، نگارگری، نشانه شناسی.