الهه جمشیدپور - دانشجوی کارشناسی ا رشد دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان(اصفهان)

اجتماع انسانی محیطی استرس زا است و رویارویی انسان با محیط و اجتماع بدون فشار های روانی نخواهد بود یک مسکن با کیفیت می تواند به انسان آرامش روانی بخشد و موجب کاهش خستگی های روحی و جسمی حاصل از فعالیت های روزمره شود و به او انگیزه و انرژی برای روز بعد خواهد داد.فقدان مسکن مناسب و مطلوب یک عامل بازدارنده در رشد اجتماعی و فرهنگی به شمار می رود و در فرد باعث به وجود آمدن عوارضی چون اضطراب افسردگی و اختلالات رفتاری به شمار می آید و سبب کاهش مقاومت روانی و جسمی فرد در مواجه با مشکلات می شود. نیاز به خلوت یکی از ارکان مطلوبیت مسکن است .خلوت یکی از اساسی ترین نیاز های انسان است خلوت فرآیند نظارت بر مرزهای خود با دیگران است و همه انسان ها در فعالیت های خود تلاش دارند تا به سطح مطلوبی از خلوت دست یابند . بهترین مکان برای تامین آن خانه است . متاسفانه در عصر حاضر به دلیل رشد روزافزون جمعیت متراژ واحد های مسکونی کاهش یافته و اکثریت مردم به آپارتمان نشینی روی آورده اند و به تامین خلوت در محیط های مسکونی توجه چندانی نشده است.این پژوهش از جمله تحقیقات کاربردی است و رویکرد کیفی دارد و از نوع توصیفی تحلیلی است و روش گرد آوری اطلاعات در آن از نوع کتابخانه ای و اسنادی است. هدف این پژوهش بررسی ضرورت خلوت در محیط های مسکونی و ارائه راهکار هایی عملی در طراحی برای تامین خلوت مطلوب برای ساکنین آن است رسیدن به خلوت از طریق فضای شخصی و قلمروپایی امکان پذیر است.طراح باید فضاهای های مختلف محیط مسکونی را عرصه بندی کند و اصل سلسه مراتب فضایی (به خصوص جدا کردن عرصه خصوصی از عمومی)را رعایت کند تا بتواند خلوتی مطلوب را برای ساکنین فراهم آورد .با افزایش امکان شخصی سازی توسط ساکنین می توان حس مالکیت را در آن ها افزایش داده و در نتیجه حس رضایت آنها از مسکن شان را افزایش داد برای این منظور پیشنهاد می شود طراحی به صورتی انجام شود که ساکنین بتوانند در بعضی قسمت ها با سلیقه خودشان تغییراتی را انجام دهند . با کنترل جریان اطلاعات از فضایی به فضای دیگر می توان خلوت دیداری و شنیداری را برای ساکنین فراهم آورد .

خلوت ، روانشناسی محیط ، سلسله مراتب فضایی ، شخصی سازی فضایی