جواد امین خندقی - استادیار گروه ادبیات نمایشی، موسسه آموزش عالی فردوس، مشهد، ایران،
مهدیه جهانی - دانشجوی کارشناسی ارشد پژوهش هنر، موسسه آموزش عالی فردوس، مشهد، ایران،

یکی از عوامل مهم در نشان دادن فرهنگ یک جامعه، هنر آن جامعه است. هنر در افکار عمومی مردم دنیا نقش به سزایی ایفا می کند. سینما مهمترین و پرمخاطب ترین رسانه ی هنری است. سینما علاوه بر این که جنبه هنری و سرگرمی دارد، مقتدرانه می تواند تفکرات گوناگونی را در ذهن مخاطب خود القا کند. یکی از عوامل موثر برای درک یک اثر سینمایی، لباس بازیگران است که فهم بهتری از متن اثر به مخاطب خود می دهد. لباس می تواند در انتقال معنا و مفهوم و حالات فردی و اجتماعی هر کاراکتر تاثیرگذار باشد. دنیای مدرن امروز، که مملو از دغدغه های فردی و اجتماعی است با در نظر گرفتن جایگاه فیلم و سینما به عنوان یکی از محبوب ترین و پرمخاطب ترین شاخه های هنری درکل جهان، اهمیت ویژه ای به این امر مهم داده است. هدف مقاله حاضر بررسی جایگاه طراحی لباس در انتقال مضامین سینمای اجتماعی ایران در دهه ۹۰ می باشد. آیا فیلم های سینمایی ایرانی در دهه ی ۹۰ توانسته مضموم و افکار آفریننده ی اثر را بیان کند؟ روش این مقاله تحلیلی _توصیفی می باشد و مطالب با شیوه گردآوری کتابخانه ای به دست آمده است. جامعه ی آماری آن دو نمونه از فیلم های دهه ی ۹۰ می باشد. برای رسیدن به این هدف ابتدا به بررسی و مرور نظری، نظریه های مربوط به روانشناسی رنگ و طرح و برش در طراحی لباس پرداخته شده است و در ادامه به ارتباط صحیح بین لباس و نقش کاراکترهای اصلی و انتقال مضامین فیلم، برمخاطب بررسی شده است. با تمرکز بر فیلم های برگزیده جشنواره که جایزه بهترین طراحی لباس را کسب کرده اند در دهه ی ۹۰ فیلم هایی چون «بمب یک عاشقانه» و «حوض نقاشی» که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند و میزان تاثیرگذاری لباس را در انتقال مضامین و افکار آفرینشگر اثر بررسی می کند. بنابر نتایج به دست آمده می توان گفت که طراحی لباس در عرصه سینما هر ساله بهتر از قبل نسبت به سال ها و دهه ها ی پیش عمل کرده است و این هنر و حرفه، بیش از پیش مورد توجه قرارگرفته است.

طراحی لباس، سینمای ایران، سینمای اجتماعی، مضمون فیلم