امید رجا - دانشجوی دکتری دانشگاه تهران
مسعود پارسی نژاد - دانشیاردانشگاه تهران

            حفظ تعادل در الگوی بهرهبرداری از منابع طبیعی مستلزم دسترسی به منابع آب مطمئن و پایدار متناسب با نیازهای توسعه­ای منطقه است. گزینه انتقال آب بین حوضهای یکی از گزینههای غیرمتعارف تامین آب است. هدف از این مطالعه، بررسی دیدگاههای متعددو در بعضی موارد غیرهمسو در تصمیمگیری و برنامهریزی طرحهای انتقال آب بین حوضهای است. در این بررسی به چالشها، پیامدها و محدودیتهای مثبت و منفی اقتصادی، اجتماعی، محیطزیستی، هیدرولوژیک، فنی و سیاسی در حوضههای مبدا و مقصد مستخرج از بررسیهای متعدد اشاره شده­است و همه آن ها واکاوی شده اند. بررسی­ها نشان میدهند ترکیب و نقش هر یک از دیدگاههای موجود در ارزیابی و توجیه­پذیری طرحهای انتقال آب متناسب با شرایط ویژه هر طرح، متفاوت است. پیچیدگی مسئله در این است که سهم و اثر­بخشی و تعیین کنندگی عامل های موثر، در واکاوی توجیه پذیری اجرای طرحی مشخص به الزام قابل تعمیم به طرح یا طرح­های دیگر نیست. اثر منفی طرح انتقال آب بین حوضه­ای برای یک حوضه میتواند جنبه مثبت برای حوضه دیگر باشد. به طور کلی کارایی پروژههای انتقال آب بین حوضهای، در گرو نگرش جامع به اصول مدیریت یکپارچه منابع آب و شناخت دقیق نیازهای حوضه مقصد است که باید با شناسایی وضعیت موجود و پیشبینی پیامدهای آتی و دراز مدت اجرای طرح در حوضه مبدا با توجه به کلیه جنبه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، هیدرولوژیک، محیط­زیستی، سیاسی و فنی و با تکیه بر مفهوم توسعه پایدار همراه باشد.

انتقال آب, بین حوضه ای, توسعه پایدار, مدیریت یکپارچه, منابع آب