وضعیت سنجی و اولویت بندی شاخص های توسعه پایدار در مناطق روستایی مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان بویراحمد

تعیین نیازهای اساسی توسعه و اولویت بندی مولفه های آن در مناطق روستایی، از ضرورت های برنامه ریزی روستایی به شمار می آید. هدف پژوهش حاضر، وضعیت سنجی و اولویت بندی شاخص های توسعه پایدار در مناطق روستایی بخش مرکزی شهرستان بویراحمد است. جامعه آماری پژوهش، روستاهای ۲۰ خانوار و بالاتر بخش مرکزی این شهرستان (۸۹ روستا) بود که با استفاده از جدول برآورد حجم نمونه لین، ۵۶۶ خانوار روستایی مطالعه و بررسی شدند. برای جمع آوری داده ها، افزون بر اسناد، پرسشنامه محقق ساخته به کار رفت و برای تعیین اعتبار بخش های مختلف پرسشنامه از روش اعتبار محتوا و به منظور تعیین پایایی آن از هم سانی درونی به روش آلفای کرونباخ استفاده شد. ضریب آلفای کرونباخ، ۹۵۵/۰-۵۶۱/۰ به دست آمد که بهینگی پرسشنامه را نشان می داد. داده پردازی پژوهش با استفاده از نرم افزار MATLAB۷.۱۰ انجام گرفت. با نگرش اندام وار به توسعه پایدار روستایی، شاخص ها انتخاب شدند و سپس برای عملیاتی کردن شاخص ها از استانداردسازی فازی بهره گرفته شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب جینی و آنتروپی شانن استفاده شد. نتایج وضعیت شناسی شاخص ها ازلحاظ پایداری حاکی از آن بود که ۳۲ درصد از شاخص های بررسی شده در وضعیت پایدار، ۳۲ درصد در وضعیت پایداری متوسط و ۳۶ درصد نیز در وضعیت ناپایدار قرار داشتند. افزون بر آن، نتایج ضریب جینی نشان داد که شاخص ها به صورت مناسب توزیع نشده اند. بنابراین، لازم است که درخصوص تعیین مراکز و کانون های اصلی خدمات رسانی براساس نظام سلسله مراتبی سکونتگاه ها بازنگری صورت گیرد.

Keywords:

آنتروپی , استانداردسازی فازی , بویراحمد , توسعه روستایی , درجه بحرانی , ضریب جینی