توحید علیقلی نیا - دانش آموخته دکتری علوم و مهندسی آب-آبیاری و زهکشی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
منیره فغانی - دانش آموخته دکتری علوم و مهندسی آب -آبیاری و زهکشی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

در این پژوهش به بررسی آب مجازی و ردپای آب و تاثیر افزایش راندمان آبیاری در کاهش ردپای آب محصولات استراتژیک استان آذربایجان غربی پرداخته شد. بدین منظور ۸ محصول استراتژیک زراعی استان شامل؛ گندم، جو، ذرت، گوجه فرنگی، سیب زمینی، هندوانه، چغندرقند و یونجه انتخاب گردید و شاخص های آب مجازی، بهرهوری و ردپای آب آنها محاسبه گردید. در بین محصولات، گندم، یونجه و جو کمترین بهره وری را داشتند (به ترتیب دارای مقادیر ۲/۷۰، ۲/۵۵ و ۲/۰۹ مترمکعب در کیلوگرم آب مجازی). در بین محصولات صادراتی، چغندرقند، هندوانه و سیب زمینی بیشترین صادرات و دارای بیشترین میزان خروج آب مجازی بودند. بیشترین مقدار ردپای آب برای محصولات گندم، جو و یونجه بدست آمد که بالابودن مصرف داخلی این محصولات را نشان میدهد. نتایج حاصل از تغییر راندمان آبیاری نیز حاکی از کاهش ردپای آب محصولات در مقابل افزایش راندمان آبیاری میباشد اما این کاهش در تمامی محصولات یکسان نبوده است.

آب مجازی، بهره وری، ردپای آب، محصولات استراتژیک