محمدجواد مهدوی نژاد - استادیار /تربیت مدرس
کاوان جوانرودی - دانشجوی کارشناسی‎ارشد/تربیت مدرس

شهر تهران بر‎ روی چهار گسل بزرگ قرار گرفته است و در نتیجه به طور مداوم بر اثر خطرات ناشی از زلزله تهدید می‎شود. یکی از مهم ترین بخش‎ها در امدادرسانی به آسیب‎دیدگان پس از سوانح طبیعی، خیابان‎ها و شبکه‎های ارتباطی هستند. در این مقاله شبکه‎های ارتباطی شهر تهران، با مطالعه ی موردی خیابان ولی عصر (عج) شمالی، مورد مطالعه قرار می‎گیرد. میزان آسیب‎های احتمالی خیابان پس از زلزله و امکان امدادرسانی احتمالی از آن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته، و راهکارهای کاهش آسیب‎پذیری ناشی از زلزله در آن ارائه می‎گردد. این مطالعه به روش شبیه سازی و مدل سازی ریاضی انجام پذیرفت. همچنین مطالعه و مشاهده ی شبکه ی ارتباطی و تحلیل نقشه‎های موجود آن بخشی دیگر از مطالعه ی حاضر را تشکیل می‎دهد. مناطق بحرانی با تعریف شاخص ریسک پذیری ناشی از بیشینه ی ارتفاع و کمینه ی عرض خیابان ولی عصر (عج) شمالی مشخص گردید. نتایج مطالعات بیانگر این نکته بود که این خیابان با توجه به عدم رعایت تناسبات ارتفاع ساختمان به عرض معبر در ۳۱ درصد مناطق مورد بررسی، در وضعیت نامناسب قرار دارد و متاسفانه اغلب ضوابط و معیارهای استاندارد سازی مناطق پرخطر در طراحی رعایت نشده است. بنابراین شبکه ی ارتباطی در صورت بروز فاجعه ای چون زلزله، لغزش و حتی آتش سوزی عملا نمی‎توانند نقش چندان موثری در کاهش آسیب پذیری ایفا نمایند.

شبکه‎های ارتباطی, تهران بزرگ, آسیب ذیری, زلزله, خیابان ولیعصر (عج)