مهرزاد مستشاری محصص - استادیار پژوهشی و رئیس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی قزوین
محمد جواد روستا - استادیار پژوهشی و رییس مرکز ملی تحقیقات شوری

به منظور بررسی تاثیر شوری آب آبیاری و کود نیتروژن، فسفر و پتاسیم بر عملکرد گندم طرحی با سه آزمایش مجزا در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اسماعیل آباد قزوین در قالب طرح آماری بلوک­های کامل تصادفی روی عملکرد گندم رقم الوند انجام گرفت. این آزمایش به صورت سه طرح جداگانه اثرات سه سطح شوری آب آبیاری (کمتر از ۲، ۸-۶ و۱۲-۱۰ دسی زیمنس بر متر به ترتیب W۱،W۲ وW۳) و کود نیتروژنه در ۴ سطح (۶۰، ۳۰درصد کمتر از توصیه کودی، بر اساس توصیه کودی و ۳۰ درصد بیشتر از توصیه کودی)، کود فسفره در ۳ سطح (۳۰ درصد کمتر از توصیه کودی، بر اساس توصیه کودی و ۳۰ درصد بیشتر از توصیه کودی) و پتاسیم در۳ سطح (۳۰ درصد کمتر از توصیه کودی، بر اساس توصیه کودی و ۳۰ درصد بیشتر از توصیه کودی) اجرا شد. نتایج نشان داد که با توجه به میانگین ۲ سال آزمایش، با افزایش میزان هدایت الکتریکی آب آبیاری، میزان شوری خاک بعد از برداشت محصول افزایش یافته و میزان عملکرد محصول به طور معنی­داری کاهش یافت. افزایش کود فسفره تا سطح توصیه کودی اثر شوری آب تا سطح دوم شوری آب آبیاری ( dS m-۱۸-۶ =(W۲  را بر روی عملکرد کاه کاهش داد، به طوری­که از نظر آماری اختلاف معنی­داری بین مصرف آب­ها با شوری­های کمتر از ۲ و بین ۶ تا ۸ دسی­زیمنس بر متر بر روی عملکرد کاه وجود نداشت، افزایش کود فسفره بر روی عملکرد دانه تا سطح ۵ درصد معنی­دار بود. افزایش کود نیتروژنه تا سطح ۳۰% بیشتر از توصیه کودی بطور غیر معنی­دار اثر تنش شوری آب آبیاری را کاهش داد. در بررسی اثرات پتاسیم، واکنش خاک (pH خاک) بعد از برداشت محصول کاهش یافته و از ۲/۸ به ۶/۷ رسید و افزایش کود پتاسیم تا سطح دوم تیمار شوری آب آبیاری، سبب افزایش عملکرد دانه گندم شد، این بدان معنی است که در شرایط شور باید در مصرف کودهای شیمیایی نهایت دقت را به عمل آورد.

توصیه مصرف کود, پتاسیم, فسفر, نیتروژن, هدایت الکتریکی آب