عبدالحسین ضیائیان - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس

هدف از اجرای این تحقیق مقایسه اثرات دو روش کود آبیاری و مصرف خاکی نیتروژن، آهن، منگنز و روی بر تولید گندم و پارامترهای رشد آن بود. این آزمایش با استفاده از پنج خط لوله به صورت آبیاری بارانی سه شاخه­ای در قالب طرح آماری نواری اجرا شد. تیمارها عبارت بودند از: T۱ =کود آبیاری در فاصله ۳ متری از خط تزریق کود ،  T۲= کود آبیاری در فاصله ۶ متری از خط تزریق،  T۳ = کود آبیاری در فاصله ۹ متری از خط تزریق و T۴= مصرف خاکی عناصر در فاصله ۳ متری از خط لوله آبیاری، T۵= مصرف خاکی عناصر در فاصله ۶ متری از خط لوله آبیاری و T۶= مصرف خاکی عناصر در فاصله ۹ متری از خط لوله آبیاری. در روش کود آبیاری، نیتروژن از منبع نیترات آمونیوم و آهن، منگنز و روی از منبع کلاتی به وسیله یک دستگاه ونتوری به خط لوله میانی سیستم تزریق شدند. در روش مصرف خاکی به ترتیب ۴۲۵، ۱۱۰، ۱۰۰ و ۲۰ کیلوگرم در هکتار اوره، سوپر فسفات تریپل، سولفات پتاسیم و سولفات روی در خاک مصرف شدند و با سیستم بارانی آبیاری شدند. مصرف کودها بر اساس آزمون خاک بود. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت نیترات آمونیوم عملکرد کل، عملکرد دانه و وزن هزار دانه افزایش یافت. با مصرف ۱۷۰ کیلوگرم در هکتار نیترات آمونیوم، بیشترین عملکرد دانه (۷۶۲۳ کیلوگرم در هکتار)، بیشترین وزن هزار دانه (۳/۳۶ گرم) و بالاترین میزان پروتئین دانه (۴/۱۵درصد) از تیمار کود آبیاری در فاصله ۳ متری از خط تزریق کود به دست آمد. نتایج همچنین نشان داد بین میزان نیترات مصرفی در کود ابیاری و وزن هزار دانه، عملکرد دانه و عملکرد کل همبستگی بالایی وجود داشت. برگپاشی روی و منگنز در مقایسه با مصرف خاکی آن ها اثر بخش تر بود. بررسی های دقیق تری به خصوص از دیدگاه اقتصادی لازم به نظر می رسد.

برگپاشی, نیتروژن, عناصر کم مصرف, سیستم آبیاری بارانی سه شاخه ای