اشکان رحمانی - Shiraz University
مجیدرضا مقنی پور - Shiraz University

قالی­ عثمانی دارای گستره وسیعی از طرح و نقش، رنگ و بافت بوده که در تاریخ قالی­بافی جهان اهمیت خاصی دارد. در مدت حکومت عثمانی­ها (۱۲۹۹-۱۹۲۲م) تولید قالی نسبت به دوره پیشین توسعه بیشتری پیدا کرد به گونه­ای که قرن شانزدهم و نیمه اول قرن هفدهم میلادی باشکوه­ترین این دوره تلقی می­شود. با بررسی قالی­های عثمانی می­توان ردپای هنر ایران را ملاحظه کرد. نفوذ هنر ایران در قالی عثمانی بعد از فتح استانبول (۱۴۵۳م) شدت بیشتری می­گیرد و آثار آن، در تغییر طرح و نقش و بافت قالی­ها دیده می­شود. به همین منظور، می­توان قالی عثمانی را در دو گروه، دسته­بندی کرد. هدف این مقاله، بازشناسی قالی­های دوره عثمانی و عوامل تاثیر­گذاری هنر ایران، در شکل­گیری قالی­های گروه دوم این دوره است. بر­این­ اساس پرسش­های مقاله حاضر این است؛ چه قالی­هایی از گروه دوم قالی­های دوره عثمانی تحت تاثیر نفوذ هنر ایران بافته شده است؟ چه عواملی زمینه ساز تاثیر هنر ایران بر شکل­دهی به قالی­های عثمانی شدند؟ روش تحقیق توصیفی تحلیلی تطبیقی است، گردآوری اطلاعات کتابخانه­ای و بخشی از تصاویر از طریق جستجو در موزه­ها تهیه شده است. یافته­های تحقیق نشان می­دهد که نفوذ فرهنگ و هنر ایرانی از طریق مهاجرت اجباری و اختیاری هنرمندان به دربار عثمانی، هدایای پادشاهان، غارت و چپاول آثار هنری ایران توسط عثمانی در زمان اشغال، صادرات قالی ایران به عثمانی از عوامل تاثیرگذار بر هنر قالی­بافی عثمانی بوده است.    

Carpet, Ottoman, Safavid, Iran, Anatolia, قالی بافی, عثمانی, صفوی, ایران, آناتولی