زهرا وفا - دانشجوی کارشناسی ارشد روان شناسی تربیتی، دانشگاه خلیج فارس
فریده سادات حسینی - گروه روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خلیج فارس. بوشهر، ایران

هدف از انجام پژوهش حاضر تعیین اثربخشی روش آموزشی فنوگرافیکس در عملکرد خواندن دانش آموزان مبتلا به نارساخوانی است. پژوهش حاضر با استفاده از طرح آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون و دوره پیگیری با گروه کنترل معادل انجام شد. به این ترتیب از میان دانش آموزانی که با توجه به نظر معلمان و تصریح علائم نارساخوانی به مرکز اختلال یادگیری معرفی شدند،۴۰ دانش آموز پایه دوم ابتدایی دارای نارساخوانی انتخاب شد. پس از اجرای آزمون های تشخیصی شامل آزمون هوشی وکسلر کودکان، آزمون ADHD و آزمون اختلال سلوک، که توسط همکاران روان سنج مرکز اختلالات انجام گرفت، تعداد ۳۰ آزمودنی (۱۲دختر و۱۸ پسر) نارساخوان به منظور اقدامات آزمایشی (۱۰نفر گروه اول،۱۰ نفر گروه دوم و۱۰ نفر گروه کنترل) به شیوه تصادفی جایدهی شدند. پس از اجرای پیش آزمون در هر سه گروه، گروه آموزشی اول به مدت ۱۲ جلسه، تحت آموزش فنوگرافیکس قرار گرفت، گروه آزمایشی دوم به وسیله روش های درمانی در مرکز اختلالات یادگیری شهر بوشهر آموزش دیدند و گروه گواه هیچ گونه آموزش ویژه ای دریافت نکرد. در هر گروه آزمایشی، پس از اتمام آموزش، پس آزمون و آزمون پیگیری پس از گذشت چهار ماه به اجرا در آمد. در پایان داده های بدست آمده با روش آماری تحلیل کوواریانس ناپارامتریک مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت، نتایج حاکی از آن بود که مداخله روش فنوگرافیکس، سبب افزایش توانایی مهارت آگاهی واجی (جایگاه صدا در کلمه) و مهارتهای ترکیب و تجزیه که از مهارت های پایه و ضروری خواندن است، گردید. همچنین کاربرد این روش آموزشی موجب پایداری اثرات درمان (پس از گذشت ۴ ماه) در این گروه از دانش آموزان گردید. بر اساس نتایج این پژوهش، می توان از روش آموزش فنوگرافیکس برای کمک به کودکان نارساخوان در مقطع ابتدایی بهره گرفت.

فنوگرافیکس, نارساخوانی, اختلال یادگیری, عملکرد خواندن, دانش آموزان