رحمت محمدزاده - استاد-دانشگاه تبریز
ناهیده رضایی - دانشگاه کاشان
نگار محمدزاده - دانشگاه تبریز

یکی از مسائل کالبدی سکونتگاه های روستایی، ضعف بناهای مسکونی در برابر بلایای طبیعی است. به دنبال رانش زمین در روستای روشنق از توابع شهرستان اردبیل، موقعیت جغرافیایی این روستا جابه جا شد و  خانه های جدید برای اسکان آسیب دیدگان در این روستا احداث گردید. با این حال، قریب به اتفاق این مساکن در طول زمان تغییرات زیادی پذیرا شدند. این مطالعه درصدد درک مسئله و ارزیابی کیفیت اقلیمی و معماری مساکن پس از سانحه و الحاقات بعدی است. مقاله ی حاضر به روش پیمایشی و از نوع توصیفی- مقطعی انجام گرفت. هشت خانوار ساکن به صورت نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. در کنار مطالعات متعارف کتابخانه ای از مصاحبه، مشاهده، عکس و برداشت از فضاهای مختلف مساکن و تغییرات آن ها در طول زمان استفاده شده و برای ارزیابی های اقلیمی نیز از شاخص ماهانی و تقویم نیاز اقلیمی با به کارگیری طیف لیکرت استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان از پاسخ گو نبودن مساکن احداثی به نیازها و خواسته های روستاییان دارد؛ به گونه ای که بخش پیش ساخته ی پلان ها در مولفه ی اقلیمی با کسب رتبه ی ۱۰۸ از ۲۴۰ امتیاز و در مولفه های معماری با کسب ۱۰۹ از ۳۲۰ امتیاز، ضعیف و پلان بخش های الحاقی در بحث اقلیمی با کسب رتبه ی ۱۳۶ از ۲۴۰ امتیاز و در معماری با کسب ۱۶۰ از ۳۲۰ امتیاز، متوسط ارزیابی شدند که با انجام اقداماتی چون در نظر گرفتن الزامات اقلیمی و اجتماعی در طراحی خانه ها، برنامه ریزی و سازماندهی طراحی ها و غیره می توان به بهبود آن ها یاری رساند.

مساکن پس از سانحه, بازسازی, معماری, روستای روشنق