علی احمدآبادی - استادیار، گروه ژئومورفولوژی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
کیمیا قاسمی - عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران

تهران، بهمنزلهی یکی از بزرگترین شهرهای کشور، به علت وجود گسلهای فعال در اطراف آن و تمرکز شدید جمعیتی و ساختمانی در معرض آسیبپذیری بالایی از زلزلهی احتمالی است. با توجه به اینکه بخش اعظم پهنههای مسکونی منطقهی ۹ شهرداری تهران را پلاکهای ریزدانه، نفوذناپذیر و با کاربرد مصالح بیدوام و ناپایدار تشکیل میدهد و نیز نزدیکی به گسل ری، این منطقه بهمنزلهی منطقهی مورد مطالعه انتخاب شده است. روش تحقیق و تجزیه و تحلیل اطلاعات جمعآوری شده با توجه به روشهای مبتنی بر پایگاه اطلاعاتی و بهرهگیری از مدل E-VIKOR و نرمافزارهای مبتنی بر رویکرد سیستم اطلاعات جغرافیایی صورت میپذیرد. معیارهای مصالح ساختمانی، قدمت ساختمان، تعداد طبقات، کیفیت ابنیه، تراکم جمعیت، سازگاری کاربریها و وضعیت قرارگیری ساختمان در بلوک برای انجام پژوهش مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشان داد مساکن منطقهی ۹ شهرداری تهران در برابر زلزله آسیبپذیر است. به گونهای که نقشهی پهنهبندی آسیبپذیری لرزهای، میزان مساحت سطوح آسیبپذیری کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد را به ترتیب ۶۴/۱۲۰، ۱۵۷، ۶۸/۶۱ و ۸۸/۱۱۷ نشان داد. طبقهی متوسط با در بر گرفتن ۴۲ درصد از مساحت منطقهی بیشترین و طبقهی آسیبپذیری زیاد با ۱۶ درصد از مساحت منطقهی ۹ کمترین وسعت را دارند. بنابراین لزوم توجه مدیریت شهری به مناطق با آسیبپذیری زیاد و خیلی زیاد با رویکرد مدیریت بحران احساس میگردد.  

واژههای کلیدی: آسیبپذیری, زلزله, منطقهی ۹ شهرداری تهران, مدل E-VIKOR