رضا لطفی - دانشجوی دکتری مدیریت بازرگانی، گروه مدیریت، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
صمد عالی - گروه مدیریت بازرگانی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
مرتضی محمودزاده - گروه مدیریت، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
محمد فاریابی - گروه مدیریت دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

ایران بزرگ ترین تولید کننده و صادرکننده زعفران است. اما طی سال های اخیر سهم ایران از بازار جهانی این محصول ملی پیوسته در حال افول بوده است. از سوی دیگر شاهد آن هستیم که برندهای زعفران صادراتی ایران در مقایسه با برندهای کشورهای واردکننده آن از جایگاه رقابتی مناسبی در بازارهای بین المللی برخودار نیستند. به باور اکثر صاحبنظران یکی از دلایل اصلی این موضوع فقدان یک دیدگاه راهبردی و مشترک بین ذینفعان صنعت زعفران ایران است. پژوهش حاضر با هدف طراحی مفهومی راهبردهای ائتلاف برندهای زعفران صادراتی ایران و شرایط مداخله گر موثر بر آن انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل اعضای اتحادیه صادرکنندگان زعفران خراسان رضوی بود. نمونه ها با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند در شروع و نمونه گیری نظری در طی فرآیند مطالعه تا رسیدن به اشباع نظری انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مصاحبه های عمیق نیمه ساختارمند که شیوه مرسوم مطالعات کیفی است، استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی که شیوه مرسم نظریه داده بنیاد است، استفاد شد. نتایج پژوهش نشان داد مقوله اصلی «راهبردهای ائتلاف برندهای زعفران صادراتی ایران» دارای ۱۳ مقوله فرعی و ۸۳ مفهوم وابسته به آنهاست. همچنین، مشخص شدکه این راهبردها تحت تاثیر مقولات فرعی «هموارسازی صادرات»، «ترویج و اطلاع رسانی» و «روان سازی کسب و کار» تقویت و بالعکس توسط مقولات فرعی «تعارض منافع» و «مافیای زعفران» تضعیف می گردند. در نهایت، ذینفعان صنعت می توانند از دستاوردهای این مطالعه برای برنامه‎ریزی راهبردی ائتلاف برندهای زعفران صادراتی ایران استفاده نمایند.

اتحاد استراتژیک, برندسازی محصولات کشاورزی, صادرات کشاورزی, پژوهش کیفی