زهرا قاسمی - دانش آموخته کارشناسی ارشد زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج
شاهرخ جهان بین - استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج
حجت اله لطیف منش - استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج

به منظور ارزیابی تاثیر محلول پاشی هیومیک اسید بر عملکرد و اجزای عملکرد ارزن معمولی در شرایط تنش خشکی آزمایشی به صورت کرت های خردشده در قالب طرح پایه ی بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی ۱۳۹۴ در مزرعه واقع در منطقه رامجرد استان فارس اجرا شد. رژیم آبیاری به عنوان عامل اصلی شامل دو سطح آبیاری نرمال و تنش خشکی (قطع آبیاری) در مرحله ۵۰ درصد گلدهی و عامل فرعی نیز شامل محلول پاشی کود هیومیک اسید در پنج سطح (۷،۵،۳،۱ درصد و آب خالص به عنوان شاهد) در نظر گرفته شدند. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد تنش خشکی باعث کاهش معنی داری در اکثر صفات مورفولوژیک موردمطالعه شد اما هیومیک اسید تا حد زیادی اثرات تنش خشکی را کنترل و درنهایت عملکرد تیمارهای هیومیک اسید بیشتر از تیمار محلول پاشی با آب (شاهد) بود. نکته قابل توجه در این پژوهش روند تغییرات صفات بیوشیمیایی در تیمارهای تنش به گونه ای بود که با افزایش درصد هیومیک اسید، پرولین، آنزیم سوپراکسید دیسموتاز و پراکسیداز کاهش پیدا کردند، در حالی که که باعث افزایش میزان کلروفیل شد، که این مسئله بیانگر تاثیر مثبت هیومیک اسید در کاهش اثرات تنش خشکی می باشد. به طور کلی ما می توانیم نتیجه بگیریم که استفاده از محلول پاشی هیومیک اسید از طریق کاهش اثرات تنش خشکی در ارزن، باعث افزایش تعداد خوشه در متر مربع، تعداد دانه در خوشه، وزن هزار دانه و عملکرد دانه گردید.

پراکسیداز, پرولین, تنش خشکی, سوپراکسید دیسموتاز, کلروفیل