مقایسه الگوریتم های طبقه بندی نوع کاربری در تهیه نقشه کاربری اراضی در حوزه آبخیز زنوز چای استان آذربایجان شرقی

یکی از فاکتورهای مهم در مطالعات منابع طبیعی و محیط زیست شناخت کاربری­ها و تعیین سطح گسترش آنها در منطقه است. داده­ های ماهواره­ ای یکی از سریعترین و کم هزینه ­ترین روش­های تهیه نقشه کاربری اراضی است. پژوهش حاضر، با هدف تعیین بهترین الگوریتم طبقه­ بندی تصاویر ماهواره­ای TM شهریور ماه سال ۱۳۹۰، از بین ۶ روش طبقه ­بندی نظارت شده شامل حداکثر احتمال۱، متوازی السطوح۲، حداقل فاصله از میانگین۳، مستطیل ­های موازی۴، ماشین بردار پشتیبان۵ و کدهای دو تایی۶ به منظور استخراج نقشه کاربری اراضی حوزه آبخیززنوز چای انجام گرفت. برای کاربری­های مرتع، بایر و رها شده و باغات بطور جداگانه ۳۰ نمونه تعلیمی و برای کاربری بدلند ۴۵ نمونه تعلیمی با استفاده از نقاط کنترل زمینی تهیه شد. نتایج به دست آمده با استفاده از معیار صحت کلی، ضریب کاپا، صحت تولیدکننده و صحت کاربر برای تصویر ماهواره­ ای طبقه  بندی شده منطقه، مورد ارزیابی قرار گرفتند. بررسی صحت طبقه­ بندی تصویر TM، نشان داد که الگوریتم­ حداکثر احتمال صحت کلی (۷۳/۸۴ درصد) و ضریب کاپای ۰/۶۵، از کارایی بالاتری نسبت به دیگر روش­هادر طبقه­ بندی تصویر در چهار کلاس کاربری اراضی برخوردار است. نتایج به دست آمده نشان داد که استفاده از روش حداکثر احتمال به منظور تهیه نقشه کاربری اراضی نسبت به روش­های دیگر قابلیت بیشتری دارد. از نتایج پژوهش حاضر می توان برای تهیه نقشه کاربری اراضی با دقت بالاتر با استفاده از روش حداکثر احتمال در کارهای ارزیابی محیط زیست و منابع طبیعی در مناطق با شرایط مشابه استفاده نمود.

Keywords:

Classification algorithm , Land use , TMsensor , Zenouz Chai watershed , الگوریتم طبقه بندی , حوزه آبخیززنوز چای , سنجنده TM , کاربری اراضی