لزوم احداث پارک - شهرهای ترمیمی در ایران بر اساس اصول نظریه عدالت ترمیمی با تکیه بر شهر مقدس مشهد

امروزه اقلیم شهری تحت تاثیر فرآیندهای تراکم و تمرکز فعالیت در شهرها، آنچنان دگرگون شده است که مطالعات ناحیه ای شهرها، بصورت مشخص و جدا از اقلیم ناحیه ای بررسی می شود. بر اساس آیین نامه اجرائی اصلاح قانون حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها مصوب ۱۳۸۸ مجمع تشخیص مصلحت نظام، فضای سبز شهری به عرصه های مشجر و دارای پوشش گیاهی در محدوده و حریم شهرها گفته می شود که دارای مالکیت عمومی، دولتی و خصوصی باشند. قرن نوزدهم میلادی بطور قطع نقطه عطفی در ضرورت یافتن فضای سبز شهری بشمار می آید، چرا که ظهور انقلاب صنعتی ضرورت تلاش برای نجات دادن شهرها را محسوس ساخته و بطور کلی استفاده از گیاهان در فضاهای شهری که نتیجه مستقیم بازسازی شهری بوده، در نیمه این قرن افزایش یافته است. در قرن بیستم میلادی بر خلاف قرن نوزدهم، باغهای تفریحی جای خود را به باغهای کاربردی داده و تا حدی به احتیاجات جدید شهروندان ناشی از کثرت شهرنشینی و معضلات آن پاسخ می دادند، برای مثال توجه به تاثیر فضاهای خاص شهری بر پیشگیری از وقوع جرم و کاهش جمعیت کیفری کشورها را می توان نام برد که سالهاست تحت عنوان تاسیس شهرهای ترمیمی برگرفته از نظریه عدالت ترمیمی در حوزه جرم شناسی در حال بررسی است. باغسازی و احداث فضای سبز در شهرهای ایران نیز از جایگاه بسیار مهمی برخوردار است بطوری که در ایران شهری را نمی توان یافت که خالی از خیابانها و معابر سبز و باغها و بوستانهای مخصوص به خودش باشد. به موجب ماده ۱۳ قانون پیش گفته، شهرداری ها در کنار وزارت مسکن و شهرسازی موظف به استاندارد سازی سرانه فضای سبز شهرها گردیده اند. با توجه به جایگاه کلان شهر مشهد که به عنوان اولین مقصد سفرهای گردشگری داخلی و خارجی و به عنوان پایتخت معنوی ایران شناخته می شود و وجود بارگاه ملکوتی حضرت ثامن الحجج (ع) که آنرا بعنوان بزرگترین کانون استقرار جمعیت در شرق کشور قرار داده است، اهمیت پیشگیری از وقوع جرایم و سپس ارتباط آن با گسترش فضای سبز کاربردی را در این شهر به عنوان نمونه بررسی خواهیم کرد. نقش طراحی فضای سبز بر پیشگیری از وقوع جرم بر این اندیشه استوار است که رفتار انسان ها تحت تاثیر محیط طراحی شده اطراف آنها می باشد و همین امر پیشنهاد احداث پارک - شهر ترمیمی در یکی از بزرگترین شهرهای ایران را توجیه می نماید.

Keywords:

پیشگیری از وقوع جرم , عدالت ترمیمی , گسترش فضای سبز کاربردی