ابراهیم عقربا - دانشجوی کارشناسی، مهندسی معماری دانشگاه بوعلی سینا همدان
نجمه دلیری - کارشناسی ارشد جغرافیا وبرنامه ریزی شهری، دانشگاه پیام نور واحد فردوس

نشانه شناسی دانشی با هدف چگونگی معنایابی نشانه ای است و خود نمود عینی از مفهوم یا پدیدهای غایب جهت برقراری ارتباط با مخاطب است . حاصل قرنها تجربه پیشینیان و بزرگان هنر، یادگارهایی است که امروزه از آن با عنوان معماری اسلامی یاد می شود. معماری ای که ریشه و آبشخور ایدئولوژی توحیدی را بازنمایی کرده و در آن ارزشهای مادی و معنوی تجلی یافته است . در این مقاله تجلی وادراک حس معنوی در اماکن مذهبی مساجد را بررسی کرده سپس نقش عناصر تاثیر گذار بر معنویت فضای مساجد تبیین کرده و به چگونگی درک این حس ایمانی از فضا می پردازیم به همین خاطر به تعبیر معنویت پرداخته و سپس بار معنایی که متوجه حس معنویت می شود را بر می شماریم . هدف این پژوهش تحلیل عناصری نمادین در معماری مساجد (مطالعه موردی : مسجد عمر علی سیف الدین ) و تاثیر آن بر معنویت فضا می باشد. روش تحقیق ، توصیفی - تحلیلی است و با مطالعه منابع کتابخانه ای و میدانی اطلاعات گردآوری شده، بررسی و تحلیل گردیده است . نتایج تحقیق نشان می دهد با تعمیم نظریه یاکوبسن ، عوامل موثر بر ارتباط شامل زمینه فرهنگی و اجتماعی ، کارکرد نمادین ، رمژگان های معماری و کاربرد صریح ، ابزار برقراری ارتباط و رمزگان های فرامعماری می باشند.

نماد، معماری ، مساجد، معنویت ، عمر علی سیف الدین