محمدعلی چلونگر - استاد گروه تاریخ، دانشگاه اصفهان
آرمان فروهی - دانشجوی دکتری تاریخ اسلام، دانشگاه اصفهان
هادی بیاتی - دانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی، دانشگاه خوارزمی

در دوره سلجوقی تا پایان فرمانروایی سلطان ملک شاه (۴۸۵ ه.ق)، سیاست مذهبی این حکومت بر پشتیبانی همه جانبه از مذهب تسنن استوار بود. لذا فرقه های مختلف شیعه وضعیت اجتماعی و سیاسی مناسبی نداشتند. این اوضاع نامطلوب چندان پایدار نماند؛ زیرا سلجوقیان در سال ۴۸۳ ه.ق. با معضل شکل گیری حکومت اسماعیلیان نزاری به رهبری حسن صباح مواجه شدند که هدف غایی آن، برچیدن بساط حکومت سلجوقی بود. این خطر توجه آنان را به مقابله با اسماعیلیان معطوف کرد. در چنین وضعی، حکومت سلجوقی جز مماشات و برقراری روابط مسالمت آمیز با شیعیان امامیه چاره ای نداشت. این پژوهش ابتدا مناسبات شیعیان امامیه و اسماعیلیان نزاری با حکومت سلجوقیان را بررسی می کند و به دنبال آن، واکنش شیعیان امامیه در برابر اسماعیلیان نزاری را تبیین خواهد کرد. روش انجام پژوهش تاریخی حاضر، توصیفی- تحلیلی و شیوه جمع آوری اطلاعات، کتاب خانه ای است.

سلجوقیان, فرق شیعه, شیعیان امامیه, اسماعیلیان نزاری