کاظم ندافی - School of Health, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
سهند ریاضی اصفهانی - Environment and Occupational Health Center, Ministry of Health and Medical Education, Tehran, Iran
مهران خائفی - National Institute of Health Research, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
بهزاد دماری - Environment and Occupational Health Center, Ministry of Health and Medical Education, Tehran, Iran

مقدمه: در حال حاضر حدود ۷۰ جمعیت کشور ساکن شهرها هستند. با افزایش جمعیت شهری و حاشیه آن ضرورت بهبود عادلانه شاخص های سلامت در این محیط پیچیده بیش از پیش عیان شده است. هدف از انجام این طرح تدوین شیوه نامه ای برای اعتبار بخشی و رتبه بندی سلامت شهرهای کشور بود. مواد و روش کار: این مطالعه از نوع طراحی یک سیستم بوده و با رویکرد کیفی انجام گرفت. اطلاعات از سه منبع گرد آوری شدند: بررسی متون، مصاحبه با خبرگان و ذینفعان و جلسات بحث گروهی متمرکز. نمونه گیری هدفمند برای مطالعه انتخاب شد . نتایج بر اساس تحلیل درون مایه ای در قالب شیوه نامه و جدول معیار های رتبه بندی سلامت جمع بندی شد. یافته ها: در این مطالعه بر اساس بررسی متون سوالات پژوهشی انتخاب شدند. در مجموع ۱۲ مصاحبه انجام گرفته و نتایج مصاحبه ها در دو جلسه بحث گروهی با شرکت ذینفعان خبره در سه موضوع مورد اجماع قرار گرفتند: ۱) الگوی مفهومی و اصول طراحی ۲) جدول معیار های سلامت شهرها ۳). شیوه نامه اعتبار بخشی و رتبه بندی سلامت شهرها. در نهایت ۴۳ معیار در سه مولفه شهر، شهروند و مدیریت شهری تعیین شدند. بحث و نتیجه گیری: شیوه نامه اعتباربخشی و رتبه بندی سلامت شهرها با هدف افزایش رقابت و پاسخگویی شهرداران و کلیه دستگاه های مسئول در سلامت شهرها تدوین شده است. با اجرای این شیوه نامه مفهوم شهرسالم عینی شده و وضعیت شهرها به سیاست گذاران برای تصمیم گیری مبتنی بر شواهد منعکس می شود و در نهایت انتظار می رود کاهش نابرابری ها اتفاق بیافتد. نتایج این طرح در جلسه چهاردهم شورای عالی سلامت و امنیت غذایی کشور به تصویب رسید تا با استفاده از این روش شهرها از نظر سلامت رتبه بندی شوند. در صورت به کارگیری نتایج این مطالعه می توان انتظار داشت رقابت مثبت بین شهرداران و شوراهای اسلامی شهرها شکل گیرد و پاسخگویی شهرداران و دستگاه های مسئول در شهر افزایش یابد.  

ranking, health, cities, رتبه بندی, سلامت, شهر