علیرضا طلیس چی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شرق، تهران، ایران
سعید عظمتی - استادیار گروه معماری، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

مراکز محله، فرصتی برای توسعه ابعاد اجتماعی فرد به لحاظ تعاملات اجتماعی و تجربه مشارکت در حیات جمعی در شهرها هستند که پاسخگو بودن آن ها رشد و توسعه فردی و اجتماعی و نیز رشد تعامل مطلوب انسان - انسان و انسان - مکان را در شهرها به همراه دارد.از جهت دیگر رخداد بین معماری و زمینه پیشین یکی از موضوعات بسیار مهم در عرصه معماری و طراحی شهری به خصوص طراحی مراکز محله است. زمینه گرایی ابتدا صرفا ابعاد کالبدی را در نظر داشت، اما در سیر تکاملی خود زمینه های انسان گرایانه فرهنگی-اجتماعی را نیز در بر گرفت. در این پژوهش قصد داریم، با بررسی تاثیرات رویکرد زمینه گرایی در تمامی ابعاد آن بر ارتقاء سطح تعاملات اجتماعی در طراحی فضاهای عمومی خاصه مراکز محله، ضمن تبیین معیارها و مولفه های طراحی فضاهای عمومی جهت ارتقاء تعاملات اجتماعی، با بهره گیری از روشی توصیفی-تحلیلی از طریق مطالعات کتابخانه ای و روش های میدانی چون مشاهده و پرسشنامه به بررسی عوامل موثر بر طراحی مرکز محله با هدف ارتقاء تعاملات اجتماعی بپردازیم. احیاء و تبیین جایگاه مرکز محله برای ارتقاء و دوام هویت شهری جهت ایجاد سرمایه های اجتماعی ، واقعیتی انکارناپذیر است که باید در طراحی این فضاها جهت ارتقاء سطح تعاملات اجتماعی به زمینه گرایی (کالبدی، تاریخی، اجتماعی-فرهنگی ، زیست محیطی) نیز توجه ویژه داشت. نتایج و تحلیلهای آماری این پژوهش نشان میدهد مولفه های موثر بر تعاملات اجتماعی با توجه به معیارهای زمینه گرایی به خصوص ابعاد کالبدی، تاریخی و فرهنگی- اجتماعی منجر به توسعه و ارتقاء سطح تعاملات اجتماعی و تقویت وجوه فرهنگی، اجتماعی و خلق هویت در اماکن اجتماع شهری میشوند.

مرکز محله، هویت شهری، زمینه گرایی، تعاملات اجتماعی، spss