علی حسن نژاد - دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی تهران

جایگاه بنیادین و انکار ناپذیر زبان و ادبیات فارسی بعنوان یکی از مهمترین و شیرین ترین ادبیات ها در بین ادبیات های جهان ، امری واضح و بدیهی است.در این میان تاثیر شگفت انگیزی که زبان به عنوان عمده ترین وسیله ارتباط و نیز خلق اثر هنری بر ادبیات می گذارد ، خیره کننده است.هنجارگریزی معنایی یکی از ابزارهای آفرینش ادبی در شعر است و بررسی آن در نثر، جلوه گری و شعرگونه شدن آن را به دنبال دارد.گاهی نویسندگان و شاعران با بهره گیری از هنجارگریزی معنایی، آفرینش ادبی را در آثار خود ارتقا می دهند و به آن رنگ و طعم ویژه ای می بخشند و این قابلیت را به زبان می دهند که همچون زبانی منحصر به فرد مورد تامل و مطالعه قرارگیرد. غزالی در نگارش سوانح العشاق از این ابزار به خوبی بهره جسته و این همان عامل اساسی است که سبب تفاوت زبان او در این اثر ادبی است که خواننده را به وجد می آورد و افق های تازه ای را به روی او می گشاید.فرضیه ی پژوهش بر این است که هنجارگریزی معنایی عامل زیبایی و شعرگونه شدن این اثر ارجمند است لذا برای اثبات این فرضیه، در این پژوهش سوانح غزالی مورد بحث و بررسی قرار گرفت و مصادیق هنجار گریزی های معنایی در آن مشخص گشته و تلاش شده است تا مهمترین و تاثیرگذارترین هنجار گریزیهای به کار رفته در این اثر ارجمند که آن را به شعر نزدیک کرده است، مورد تحلیل قرار گیرد.

غزالی، نثر، آشنایی زدایی، هنجارگریزی معنایی.