بررسی تاریخ عمومی جوامع بشری از نگاه قرآن

قرآن اهمیت فراوانی به ذکر حوادث تاریخی داده است.قرآن از وقایع تاریخی و موجود عینی به عنوان ابزاری برای مخاطبین و هدایت و عبرت پذیری وانذار و تبشیرآنان مورد استفاده قرار داد.قرآن کریم همه مردم را به مطالعه سنتها و قوانین الهی که بر امتهای پیشین جاری شده فراخوانده، و از آنها خواسته که برای بررسی آنچه بر گذشتگان رفته است نسبت به سرانجام رفتار خود بیندیشند، و از سرنوشت تکذیب کنندگان و کفرپیشگان عبرت گیرند. اعجازتاریخی قرآن یکی از جنبه های اعجازقرآن برشمرده شده که قسمت عمده آن به »گذشته ی بشریت« و »تاریخ گذشتگان« پرداخته است.بررسی پیشینه تحقیق دریافت می شود که سنخ شناسی »آیات تاریخی قرآن« به دو بخش اصلی کلیات و جزئیات تاریخی قرآن( شامل سه بخش قصص الانبیاء ، قصص دربردارنده حوادث گذشته وداستان های بیانگر حوادث زمان پیامبر(ص)) می باشد.هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی آیات »کلیات تاریخی قرآن« خواهدبود.براین اساس سعی در تکمیل پیشینه پژوهش جهت نهایی نمودن آیات »کلیات تاریخی قرآن« خواهد بود.تعداد ۵۶آیه درتحقیقات پیشین گزارش شده بودکه پس از مطالعه دقیق تمامی آیات وسوره های قرآن، درنهایت آیات پژوهش حاضر به تعداد ۲۵۱آیه در۵۱ سوره (از سوره بقره تا سوره مرسلات) افزایش و برای تجزیه و تحلیل شناسایی و به روز شده اند.آیات »کلیات تاریخی قرآن« به ترتیب مصحف شریف گزارش خواهندشد. تعریف نهایی پژوهش حاضر درخصوص »کلیات تاریخی قرآن« عبارت است از:»خداوندمتعال ازطریق وحی و زبان قرآن،حوادث ووقایعی که در عموم جوامع بشری درطول تاریخ (تا زمان نزول قرآن) به وقوع پیوسته را گزارش فرموده است.«باتکیه براین تعریف، مشخصات چهارگانه آیات کلیات تاریخی وهم چنین سنخ شناسی گروه های هدف (مخاطب) کلیات تاریخی قرآن(شامل سه دسته )معرفی خواهند شد.»بیانیه نهایی قرآنی پژوهش« مستخرج ازآیات »غرر«به منزله نتیجه گیری آورده شده است:»رسولان خودرایکی پس ازدیگری فرستادیم؛ هرزمان رسولی برای(هدایت)قومی می آمد،اوراتکذیب میکردند؛ سرانجام صیحه آسمانی آنها را بحق فرو گرفت؛ ولی ما این امتهای سرکش را یکی پس از دیگری هلاک نمودیم و آنهارا احادیثی قرار داده و از این آبادی ها نشانه های روشنی و درس عبرتی برای کسانی که میاندیشند باقی گذاشتیم.ماآنهاراهمچون خاشاکی بر سیلاب قرار دادیم؛ ما هر یک از آنان را به گناهانشان گرفتیم، بر بعضی از آنها طوفانی از سنگریزه فرستادیم، و بعضی از آنان را صیحه آسمانی فروگرفت، و بعضی دیگر را در زمین فرو بردیم، و بعضی را غرق کردیم؛ خداوند هرگز به آنها ستم نکرد، ولی آنها خودشان بر خود ستم میکردند! و آنها را احادیثی قرار دادیم. سپس اقوام دیگری را پس از آنها پدید آوردیم ،دور باد قوم ستمگر (از رحمت خدا)! دور باد (از رحمت خدا) قومی که ایمان نمی آورند!«

Keywords:

آیات تاریخی قرآن , کلیات تاریخی , روش تحلیل محتوا