سیاوش عطایی - کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، کرج، ایران
لیلا رحمتی نژاد - کارشناسی روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، کرج، ایران

زمینه و هدف: اختلال وسواس از رایج ترین مشکلات روانپزشکی است که توسط کودکان تجربه میشوند. از طرفی یکی ازدرمانهای موثر برای اختلال وسواس کودکان، درمان شناختی رفتاری (CBT) است. بنابراین هدف از انجام پژوهش حاضر اثربخشی درمان شناختی رفتاری خانواده محور بر اختلال وسواس فکری عملی کودکان بود.روش بررسی: طرح پژوهش از نوع شبه تجربی همراه با پیش آزمون، پس آزمون و گروه گواه بود. هشتادوپنج کودک و نوجوان تحت تاثیر OCD در سنین بین ۸ تا ۱۸ سال (میانگین سنی۹ .۱۳ = سال، انحراف استاندارد ۴۹ .۲ =؛ ۴۶ درصد مذکر) و والدین آنها در برنامه ی دوازده جلسه ای درمان شناختی رفتاری خانواده محور (GF-CBT) هفتگی شرکت کردند. داده های مربوط به دیدگاه های مختلف در آغاز و انتهای درمان و در دوره ی پیگیری یک ماهه جمع آوری شدند. طیف گسترده ای از معیارهای ارزیابی هم برای ثبت دامنه های مرتبط بالینی به کار رفتند و تعدادی از متغیرهای پیشگوی بالقوه هم بررسی شدند.یافته ها: نتایج نشان داد که درمان رابطه ی مستقیمی با موارد ذیل دارد: کاهش چشمگیر OCD که توسط والدین و پزشکان درجه بندی شده است d=۱.۴۷)،(۱.۳۲، رفاه و محل زندگی خانواده (d=۱.۰۲)، پیشرفت در عملکرد خانواده بر اساس رتبه بندی پدر، مادر و فرزندd=۱.۰۵)،۰.۵۰،.(۰.۸۸ تستهای زوج t همچنین نشان میدهند جوانها در دوره ی پیگیری یک ماهه بهبود پیدا میکنند. رگرسیون مرحله ای به شناسایی موفقیت بالا به عنوان عامل پیشگویی معنادار پیشرفت علائم اختصاص یافت.نتیجه گیری: این پژوهش نشان میدهد درمان شناختی رفتاری خانواده محور به شکلی معنادار طیف گسترده ی دامنه های کودک ونوجوان / خانواده ها را بهبود میدهد که فراتر از شدت علائم OCD هستند و از تکالیف خانگی به عنوان بخشی از درمان اصلی حمایت میکند.

درمان شناختی رفتاری، اختلال وسواس، خانواده محور