لیلا آهنگر
غلامعلی رنجبر
ولی اله بابایی زاد
حمید نجفی زرینی
عباس بیابانی

قارچ اندومیکوریز Piriformospora indica پس از همزیست شدن با ریشه گیاه، با القای مقاومت سیستمیک، سبب حمایت گیاه میزبان در مقابل استرس های زیستی و غیرزیستی می گردد. به منظور بررسی توانایی این قارچ در القای مقاومت در گندم در مقابل بیماری سفیدک پودری که بوسیله قارچ بیوتروف Blumeria graminis f. sp. tritici (Bgt) ایجاد می گردد ، چهل ژنوتیپ گندم ایرانی بر اساس حساسیت به بیماری غربال شدند و رقم فلات بعنوان حساس ترین ژنوتیپ انتخاب گردید. به منظور بررسی الگوی بیان ژن های دفاعی PR۱، PR۲، PR۵ و PAL، رقم فلات با قارچ P. indica همزیست گردید و به همراه گیاهان غیرهمزیست در معرض قارچ Bgt قرار گرفتند. نتایج این بررسی نشان داد که در هر دو گروه از گیاهان، حداکثر بیان ژن های دفاعی ۲۴ ساعت بعد از آلودگی  است  .  این روند در گیاهان غیر همزیست به صورت تدریجی بود، در حالیکه در گیاهان همزیست شده القای زودهنگام و بالای این ژن های دفاعی در ساعات اولیه بعد از آلودگی با Bgt، مشاهده شد. این نتیجه نشان داد که قارچ میکوریز با القای مقاومت سیستمیک سبب بیان زود هنگام و سریع در گیاه گندم شده و با افزایش بیان ژن های دفاعی سبب القای مقاومت در گیاه می گردد. در هر دو گروه از گیاهان آزمایشی، ۴۸ ساعت بعد از آلودگی، روند کاهشی بیان مشاهده شد که می تواند به دلیل جلوگیری از تظاهر موثر این ژن ها به دنبال تشکیل مکینه (هاستوریوم) باشد.

کلیدواژه: اندومیکوریز, گندم, سفیدک پودری, مقاومت, ژن های دفاعی