وحیده السادات رفیعی - نویسنده
ضیاء الدین بنی هاشمی - مسئول مکاتبه

برای بررسی امکان تشکیل کلامیدوسپور Phytophthora parsiana، بلوک هایی از کشت پنج روزه بیمارگر روی محیط های کشت PDA، WA، HSA، CMA و  CV-۸A و CA کشت شده و به مدت چهار روز در دمای اتاق قرار گرفتند. پس از رشد کامل، تشتک های پتری به پنج درجه سانتی گراد منتقل شده و به مدت یک سال به طور ماهیانه در زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار گرفتند. هم چنین جهت بررسی کلامیدوسپور در بافت میزبان، ریشه و طوقه نهال های بادام و پسته آلوده به بیمارگر و نیز نهال های سالم از خاک خارج و پس از شست و شو در کیسه های پلاستیک حاوی ماسه سترون قرار داده شد و به مدت ۱۲-۶ ماه در چهار  درجه ی سانتی گراد نگهداری شده و هر ماه در زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار گرفتند. برای این منظور در زیر هود قسمتی از ریشه یا طوقه از ماسه خارج و پس از شست و شو با آب به مدت یک ساعت در KOH ۳% قرار گرفتند. سپس مقداری از ریشه روی لام تمیز قرار داده شده و یک قطره رنگ اسیدفوشین- لاکتوفنول روی آن ریخته و با فشار لامل، بافت ریشه به طور کامل له شد و در زیر میکروسکوپ به دقت مورد بررسی قرار گرفت. ریشه های حاوی اندام گرد و ضخیم مشکوک به کلامیدوسپور در یک بشر با ۱۰۰ میلی لیتر آب مقطر سترون قرار داده شد و به مدت ۷۲ ساعت در فریزر در دمای °C ۲۰- نگهداری و پس از بیرون آمدن از این دما قسمتی از ریشه  روی محیط کشت PARP کشت داده شد. با بررسی های دقیق میکروسکوپی، بیمارگر تحت شرایط آزمایشگاه تنها در محیط کشت جامد عصاره هویج-آگار (CA) قادر به تولید کلامیدوسپور بود اما در سایر محیط های کشت، بیمارگر هیچ اندام مشکوک به کلامیدوسپوری تولید نکرد. متوسط قطر کلامیدوسپور های تشکیل شده در محیط کشت CA، ۷/۲۹ میکرومتر با حداکثر قطر ۱/۳۳ و حداقل قطر ۳/۱۴ میکرومتر و متوسط دیواره آن ها ۴/۱ میکرومتر بود. در ریشه های آلوده نهال های بادام و پسته رقم سرخس نیز پس از چهار ماه نگهداری در این اندام ها توانایی رشد مجدد را روی محیط کشت PARP، پس از خروج از دمای۲۰-  درجه سانتی گراد داشتند. در ریشه های گیاهان شاهد (ریشه و طوقه نهال های بادام و پسته سالم) هیچ اندام گرد با دیواره ضخیم مشکوک به کلامیدوسپور چهار درجه سانتی گراد اندام های گرد با دیواره ضخیم مشکوک به کلامیدوسپور دیده شد. این اندام ها به تعداد کم در قسمت های مختلف ریشه و طوقه تمامی گیاهان آلوده به جدایه های مختلف بیمارگر مشاهده شدند. ریشه و طوقه های حاوی مشاهده نگردید. با اندازه گیری قطر کلامیدوسپور های موجود در ریشه های آلوده میزبان مشخص شد این اندام ها نسبت به کلامیدوسپور های تشکیل شده در محیط کشت CA بزرگ تر بوده به طوری که متوسط قطر آنها ۴۷/۳۲ میکرومتر با حداکثر قطر ۳۹/۴۴ و حداقل قطر ۰۹/۲۰ میکرومتر و متوسط قطر دیواره این اندام ها نیز ۰۷/۲ میکرومتر بود.است.