فاطمه کاراندیش - دانش آموخته دکتری، گروه آبیاری و زهکشی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران - ایران
مجید میرلطیفی - دانشیار، گروه مهندسی آبیاری و زهکشی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران - ایران
علی شاه نظری - استادیار، گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری - ایران
مهدی قیصری - استادیار، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان - ایران
فریبرز عباسی - دانشیار، موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، کرج - ایران

در این پژوهش، تاثیر پنج تیمار آبیاری کامل (FI)، کم آبیاری ناقص ریشه در دو سطح ۷۵ درصد (PRD۷۵) و ۵۵ درصد (PRD۵۵) و کم آبیاری معمولی در دو سطح ۷۵ درصد (DI۷۵) و ۵۵ درصد (DI۵۵) تحت آبیاری قطره ای روی میزان جذب و آبشویی نیترات در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در دو فصل کشت ۱۳۸۹ و ۱۳۹۰ مورد بررسی قرار گرفت. به منظور تعیین مقادیر نفوذ عمقی و رطوبت خاک از سنسورهای TDR استفاده شد. نتایج نشان داد که کاهش عمق آب آبیاری باعث کاهش معنی دار نیتروژن برگ و نیتروژن کل ذخیره شده در اندام هوایی در تیمارهای DI۷۵، DI۵۵ و PRD۵۵ در سطح پنج درصد شد، اما این اختلاف بین تیمارهای PRD۷۵ و FI معنی دار نبود. علی رغم پتانسیل بیشتر انتقال نیتروژن از لایه های سطحی در تیمارهای PRD در مقایسه با DI، جذب بیشتر نیتروژن از خاک باعث شده تا مقادیر نیتروژن باقیمانده در عمق ۸۰-۰ سانتی متری در تیمارهای PRD بین ۲۰ تا ۶۰ درصد کمتر از مقدار آن در تیمارهای DI باشد. همچنین میزان عملکرد محصول، در تیمارهای DI۵۵، DI۷۵ و PRD۵۵ به ترتیب ۵۴، ۵۲ و ۱۷ درصد در سال ۱۳۸۹ و ۲۶، ۱۴ و ۲۰ درصد در سال ۱۳۹۰ کمتر از تیمار FI بود. این اختلاف بین تیمارهای FI و PRD۷۵ معنی دار نبود. لذا می توان ادعا داشت که روش PRD۷۵ با حفظ توام مسایل زیست محیطی و اقتصادی، راهکاری مناسب در راستای نیل به یک کشاورزی پایدار محسوب می گردد.

انتقال نیتروژن, ذرت, سنسورهای رطوبتی TDR, عملکرد محصول, نیتروژن برگ