ارزیابی سطوح مختلف کم آبیاری بر عملکرد بذر و کارایی مصرف آب گیاه دارویی گشنیز در اقلیم نیمه خشک

گیاه گشنیز یکی از گیاهان دارویی است که نقش اقتصادی مهمی به ویژه در صنعت داروسازی دارد. این تحقیق شامل تاثیر روش آبیاری قطره ای تیپ (سطحی و زیرسطحی) و روش آبیاری شیاری بر روی عملکرد دانه، میزان روغن و اسانس گشنیز می باشد. برای این منظور، آزمایشی در طی دو سال (۱۳۸۹ و ۱۳۹۰) در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. تیمارها شامل سطوح ۲۵، ۵۰، ۷۵ و ۱۰۰ درصد نیاز آبی به روش آبیاری قطره ای (سطحی و زیرسطحی) تیمار آبیاری شیاری نیز به عنوان تیمار شاهد در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که اثر سطوح تنش کم آبی در میزان عملکرد دانه، روغن، اسانس و کارایی مصرف آب برای هر دو سال در سطح معنی دار بود (۰۱/۰ >P). بالاترین عملکرد روغن و اسانس در سال های ۱۳۸۹ و ۱۳۹۰ به ترتیب مربوط به تیمار ۱۰۰ درصد نیاز آبی به روش تیپ زیرسطحی (۳/۱۰۶ لیتر بر هکتار) و تیمار ۵۰ درصد نیاز آبی به روش تیپ زیرسطحی (۸۵/۲ لیتر بر هکتار) بود. این میزان برای سال ۱۳۹۰ مربوط به تیمار ۷۵ درصد نیاز آبی به روش تیپ زیرسطحی بود که مقادیر به دست آمده به ترتیب (۹/۱۲۱ لیتر بر هکتار) و (۴۹/۳ لیتر بر هکتار) به دست آمدند.

Keywords:

آبیاری رو و زیرسطحی , آبیاری شیاری , روغن , عملکرد بذر , گشنیز