خصوصیات روان سنجی نسخه های ۱۴، ۱۰ و ۴ عبارتی «مقیاس تنش درک شده» در بیماران مبتلا به آسم

«مقیاس تنش درک شده» (Perceived Stress Scale) یکی از ابزارهای پرکاربرد برای اندازه گیری تنش روان شناختی در وضعیت های بالینی و غیر بالینی است. پژوهش حاضر، با هدف بررسی خصوصیات روان سنجی نسخه های ۱۴، ۱۰ و ۴ عبارتی «مقیاس تنش درک شده» در بیماران مبتلا به آسم انجام گردید. در این پژوهش توصیفی مقطعی، ۱۰۶ بزرگسال مبتلا به آسم، مراجعه کننده به کلینیک های شهر سنندج، به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و «مقیاس تنش درک شده» و فرم ۲۱ عبارتی «مقیاس افسردگی، اضطراب و تنش» (Depression Anxiety and Stress Scale-۲۱ Item) را پر نمودند. برای بررسی روایی «مقیاس تنش درک شده» از روایی همگرا و تحلیل عاملی تاییدی و برای بررسی پایایی آن از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی تاییدی نشان داد که الگوی دو عاملی نسخه های ۱۴، ۱۰ و ۴، عبارتی مقیاس (شامل عامل های مثبت و منفی) نسبت به الگوی تک عاملی آن برازش قابل قبولی با داده ها دارند (برای همه نسخه ها: GFI, CFI, NFI>۰.۹;  RMSEA, SRMR<۰.۰۸; χ۲/df<۲). ضریب آلفای کرونباخ نسخه های ۱۴، ۱۰ و ۴ عبارتی مقیاس به ترتیب ۰.۹۰، ۰.۹۰ و ۰.۷۷ بود. تمامی سه نسخه «مقیاس تنش درک شده» با فرم کوتاه «مقیاس افسردگی، اضطراب و تنش» و خرده مقیاس های آن همبستگی مثبت معنی دار داشتند، که بیانگر روایی همگرای مقیاس بود. زنان مبتلا به آسم در مقایسه با مردان در «مقیاس تنش درک شده» نمرات بالاتری داشتند. در مجموع، نسخه های ۱۴، ۱۰ و ۴ عبارتی «مقیاس تنش درک شده» دارای خصوصیات روان سنجی رضایت بخش برای اندازه گیری میزان تنش در بزرگسالان مبتلا به آسم بوده و استفاده از آن در پژوهش های مرتبط با تنش پیشنهاد می گردد.

Keywords:

Perceived Stress Scale , Stress , Asthma , Psychometric properties , مقیاس تنش درک شده , آسم , تنش , خصوصیات روان سنجی