حمایت اجتماعی و نقش آن در پیشگیری از اچ آی وی در زنان در معرض خطر: یک مطالعه کیفی

افزایش انتقال جنسی اچ آی وی، یکی از نگرانی های جدی بخش سلامت است و به رغم تلاش های انجام شده در زمینه ی پیشگیری از این بیماری، راه اصلی ابتلای زنان کشور به این بیماری محسوب می شود. برخی از مطالعات، بیانگر نقش حمایت اجتماعی در رفتارهای جنسی مرتبط با اچ آی وی/ ایدز هستند. لذا در این مطالعه ی اکتشافی سعی شده است، نقش حمایت اجتماعی در رفتار محافظت کننده ی جنسی از دیدگاه زنان در معرض خطر اچ آی وی مورد بررسی قرار گیرد. با توجه به این رویکرد، با ۲۵ زن در معرض خطر ۲۱ تا ۴۹ ساله بر اساس راهنمای مصاحبه نیمه ساختار یافته، مصاحبه ی عمیق فردی انجام شد. مشارکت کنندگان به صورت هدفمند و در مراکز مشاوره ی بیماری های رفتاری دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و نیز مراکز گذری وابسته به یک انجمن غیردولتی انتخاب شدند. جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده ها به صورت دستی به طور همزمان و با استفاده از روش نظریه ی پایه برای تحلیل و کدگذاری انجام شد. یافته ها نشان داد، حمایت اجتماعی یکی از مفاهیم مهم از نظر زنان در معرض خطر، برای کسب توانایی محافظت در برابر اچ آی وی محسوب شده است. «عشق در روابط زناشویی» و «درک نیازها و شرایط خاص توسط خانواده»، در طبقه ی حمایت عاطفی، «لزوم اطلاع رسانی و آموزش پیشگیری از اچ ای وی از سنین نوجوانی» و «کسب اطلاعات از مراکز مشاوره»، در طبقه ی حمایت اطلاعاتی، «دسترسی آسان و رایگان به آزمایش تشخیص اچ آی وی»، «کمک مالی برای رفع نیاز»، «ایجاد اشتغال»، «توزیع رایگان کاندوم»، «نیاز به وسیله ی پیشگیری زنانه» و «حمایت های قانونی و نظارت» در طبقه ی حمایت ابزاری قرار گرفتند.در طراحی برنامه ها و مداخلات پیشگیری از اچ آی وی در زنان، باید حمایت اجتماعی بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.

Keywords:

HIV/AIDS , Women , Qualitative study , Social support , Sexual protective behavior , اچ آی وی , ایدز , زنان , حمایت اجتماعی , مطالعه ی کیفی , رفتار محافظت کننده ی جنسی