اعظم همتی - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد،شهرکرد ، ایران
علی سعیدی - دانش آموخته دکتری قرآن و حدیث دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان واحد اصفهان، اصفهان ، شیراز

هر زنی قهرمان اصلی زندگی خویش است. به اعتقاد بولن علت اصلی تفاوت های شخصیتی میان زنان، نیروهای مقتدر درون یا کهن نمونه هایی هستند که در عمیق ترین لایه های ذهن بشر جای دارند.نمونه ای از این کهن الگوها، خدابانوان(ایزد بانوان) هستند؛ نیروهای نامرئی که رفتار و عواطف زنان را شکل یا تحت تاثیر قرار می دهند. با توجه به اینکه هر کدام از زنان شاهنامه فردوسی در زندگی خود مراحلی را پشت سرگذاشته اند و در هریک از این مراحل تحت نفوذ خدابانویی یا خدابانوانی قرار گرفته اند، این نوشتار به تجلی خدابانوان بر زنان شاهنامه پرداخته و دیدگاه جدیدی را نسبت به زنان شاهنامه، ارائه داده است که شالوده اش بر انگاره های زنانه است؛ انگاره هایی که در هیات خدابانوان اساطیری بیش از سه هزار سال پیش در پندار انسانی ما حضور دارند؛ به طوریکه بر اساس آن وقتی این زن ها از یک گستره زندگی به گستره ای دیگر روی می آورند الگوی نمونه درونشان نیز در تغییر شخصیت آنها به طور متفاوت جلوه می یابد. نتایج به دست آمده از این پژوهش می تواند به شناختن بهتر و دقیقتر زنان شاهنامه کمک کند و برای تحلیل شخصیت آنها سودمند واقع شود.

روان شناسی و ادبیات، خدابانوان، زنان شاهنامه