زهرا زارع - دانشجوی دکتری گروه زبان شناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران.
آمنه زارع - استادیار گروه زبان شناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران.

رایانه ای کردن مباحث زبانی، در سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته است. هنگامی که ما درباره چگونگی عملکرد واج ها سخن به میان می آوریم و رابطه بین واج های مختلف یا به عبارت دیگر جنبه انتزاعی اصوات گفتار را مورد بررسی قرار می دهیم، در واقع وارد قلمرو مطالعاتی دیگری می شویم که واج شناسی نام دارد. رابطه بین نمودهای واجی کلمات و نمودهای آوایی که نمایانگر تلفظ کلمات است، قاعده مند است. قواعد واجی، نمود واجی را به نمودهای آوایی مرتبط می سازد، و بخشی از دانش زبانی متکلم است. قواعد واج شناسی ثابت و قاعده مند هستند، پس می توان از آنها برای کدنویسی در نرم افزارهای رایانه ای استفاده کرد. عبارات منظم در علوم کامپیوتر برای یافتن کلمات، عبارات و الگوهای مورد نظر در یک رشته استفاده می شود. این عبارات منظم برای پردازش یک متن به صورت انعطاف پذیر و کارآمد استفاده می شوند. خود عبارات منظم، با نماد الگوی کلی تقریبا مانند یک زبان برنامه نویسی کوچک، به شما امکان می دهد متن را توصیف و تجزیه کنید. در این پژوهش معادل کدنویسی قواعد واج شناسی در عبارت منظم آورده شده است که می توان از آنها در نرم افزارهای مختلف رایانه ای از جمله antconc ، PHP و ... استفاده کرد. این مقاله الگوهای عبارات منظم و نحوه استفاده از آنها برای تجزیه و تحلیل قواعد واج شناسی ارائه می دهد. علاوه بر این، کاربردهای این الگوها در مطالعات زبان شناختی از طریق چندین مثال ارائه شده است. الگوهای عبارت منظم در بخش های متفاوت زبان، کاربرد بسزایی دارد. در این پژوهش تنها رابطه بین واج شناسی و عبارت منظم بوده است، توضیح داده شده است، اما طبیعتا کاربرد این الگوها در تمامی بخش های زبان شناسی استفاده می شود و می توان آن را مورد تفکر و تفحص قرار داد.

واج شناسی، عبارت منظم، واج شناسی رایانشی، قواعد واج شناسی