علی غنجال
منیره متقی

مقدمه: ابتلاء به دردهای مفصلی با منشاء فیزیکی در جوامع انسانی مطلب جدیدی نیست. عدم توجه به این مطلب در نیروهای نظامی بخاطر فشارهای کاری و استرس هایی که دارند می تواند تبعات و هزینه های درمانی بالایی را برای سیستم بهداشت و درمان نظامی و غیرنظامی کشور ایجاد نماید. در این مطالعه ما به بررسی و مقایسه توزیع دردهای مفصلی در بین کارکنان شاغل نظامی با کارکنان غیرنظامی (مردم عادی) بر اساس رسته کاری آنها می پردازیم. روش بررسی: تحقیق حاضر تحقیقی توصیفی – تحلیلی و مقطعی می باشد که طی یک دوره یکساله در۳ بیمارستان نظامی و۳ بیمارستان غیرنظامی به صورت نمونه گیری سرشماری در مورد کلیه مراجعه کنندگان به مراکز درمانی فیزیوتراپی که دارای دردهای مفصلی با منشاء فیزیکی بودند انجام گرفت. اطلاعات پس از گردآوری و دسته بندی، و پس از یکسان سازی (matching) شرایط افراد از طریق انجام روش های آماری توصیفی و آزمون chi-square آنالیز شدند. یافته ها: از ۱۲۳۰ نفر مورد بررسی تعداد ۶۴۰ نفر(۵۲%) کارکنان شاغل نظامی و تعداد ۶۳۰ نفر (۲/۵۱%) مرد بودند. تعداد مراجعین با درگیری مفاصل با منشاء فیزیکی در کارکنان نظامی بر اساس رسته های شغلی (عملیات، اداری مالی پشتیبانی، فنی مهندسی، فرهنگی، امنیتی، و آزاد) بترتیب ۱۷۹ (۲۸%) و ۲۱۸ (۳۴%) و ۱۰۲ (۱۶%) و ۵۱ (۸%) و ۹۰ (۱۴%) و۰(۰%) نفر بود. این اعداد در کارکنان غیرنظامی بترتیب۰(۰%) و ۲۳۶ (۴۰%) و ۱۰۰ (۱۷%) و ۱۱۲ (۱۹%) و ۱۸ (۳%) و ۱۲۴ (۲۱%) نفر بود. بین تعداد مراجعین با درگیری مفاصل در کارکنان شاغل نظامی با افراد غیرنظامی بر اساس رسته کاری تفاوت معنی داری وجود داشت (۰۰۱/۰ >p). این مطلب بین کارکنان مذکر شاغل نظامی با کارکنان مذکر شاغل غیرنظامی نیز صادق بود (۰۰۱/۰ >p). بحث و نتیجه گیری: با توجه به یافته های تحقیق، بنظر می رسد کارکنان نظامی (به خصوص در جنس مذکر و در رسته های عملیاتی و امنیتی)، نسبت به کارکنان سایر مشاغل غیرنظامی در معرض فشار و آسیب پذیری بیشتر مفاصل قرار دارند.

Physically induced joints pain, Occupational diseases, Military personnel, non-military personnel, دردهای مفصلی فیزیکی, بیماری های شغلی, کارکنان شاغل نظامی, شاغلین غیرنظامی, رسته کاری