سعید سیف درخشنده - دانشجوی دکترای روان شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی
محمد نریمانی - استاد ممتاز گروه روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی

در این پژوهش عوامل و موانع مرتبط با افزایش خلاقیت دانش­آموزان، روی ۵۹ طرح پژوهشی و پایان نامه در ارتباط با موضوع خلاقیت دانش­آموزان به روش فراتحلیلی و با استفاده از آزمون­های مناسب مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته است. یافته­ها نشان داده اند که از میان عوامل و موانع مورد بررسی، روش تدریس، راهبرد یادگیری، عامل تحصیل، عامل مدرسه، عامل معلم، عامل خانواده، مشارکت در فعالیت مدرسه، عزت نفس، انگیزش، زبان گویشی، باورهای معرفت شناختی، بازی، خودپنداره، منبع کنترل، خودکار­آمدی، جایگاه مهار و سبک تفکر، رابطه معنادار با خلاقیت دانش­آموزان داشتند و بنابراین تاثیر بالایی در افزایش خلاقیت داشتند و ویژگی­های شخصیتی دانش­آموزان، هوش، طبقه اجتماعی، یتیم بودن دانش­آموزان، اضطراب، عامل مدیریت مدرسه، منابع و تجهیزات و فعالیت­های هنری خلاقه رابطه معنادار با خلاقیت دانش آموزان نداشتند. بر این اساس تاثیر چندانی در افزایش خلاقیت دانش آموزان نداشتند. همچنین نتایج آزمون­های T استودنت و تحلیل واریانس نشان داد که اندازه اثر جنسیت دانش­آموزان و تحصیل در مقاطع مختلف تحصیلی، تاثیری در میزان خلاقیت دانش­آموزان ندارد

خلاقیت, فراتحلیل, اندازه اثر